Μέσα στους τελευταίους μήνες κάποιοι στενοί μου φίλοι χώρισαν ξαφνικά εκεί που δεν το περίμενε κανείς. Μέσα στη γενική συζήτηση επί του θέματος του χωρισμού άρχισα να διαπιστώνω ότι στη σημερινή εποχή οι άνθρωποι χωρίζουν πάρα πολύ εύκολα, ακόμα και λίγο πριν το γεγονός του γάμου. Πρόκειται για μια τάση της εποχής, μια επιδημία λόγω της κρίσης ή αυτό πάντα συνέβαινε σε αυτόν το βαθμό και απλώς σήμερα δημοσιοποιείται πιο εύκολα μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και τα μέσα κοινωνικής επικοινωνίας;
Παρακάτω παρουσιάζω τέσσερις προσεγγίσεις για τις συντροφικές σχέσεις σήμερα. Τα κείμενα και τα βίντεο έχουν αρκετό ενδιαφέρον και ίσως και να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας και τις προσωπικές μας σχέσεις.
Το πρώτο κείμενο είναι από το προσωπικό ιστολόγιο της Δέσποινας Παλαμάρη (http://tantra-yoga-events.blogspot.gr). Παρεμπιπτόντως, το ιστολόγιο της μου αρέσει, έχει ωραία κείμενα και απόψεις για τη ζωή. Έχω διαβάσει αμέτρητα τέτοια κείμενα και έχω κάνει άλλες τόσες συζητήσεις για αυτό το θέμα. Ήθελα να γράψω ένα άρθρο, αλλά το κείμενο και μου άρεσε και με κάλυψε πλήρως στα προσωπικά συμπεράσματα, τόσο πολύ που το θεωρώ περιττό να γράψω κάτι άλλο ή κάτι παραπάνω. Αξίζει να διαβαστεί και ίσως όχι απλώς μια φορά.
Αναζητώντας τον τέλειο σύντροφο
(της Δέσποινας Παλαμάρη)Οι περισσότεροι από εμάς ψάχνουν τον τέλειο σύντροφο και πιστεύουν ότι αν τον βρουν όλα θα φτιάξουν στη ζωή τους. Με ένα μαγικό τρόπο θα δημιουργήσουν την τέλεια συντροφική σχέση και θα βιώσουν μέσα σε αυτήν χαρά, ομορφιά και πληρότητα. Πόσο κοντά ή μακριά από την αλήθεια όμως είναι αυτή η πεποίθηση;
Αυτό που διακρίνω μέσα σε αυτή τους την αναζήτηση είναι ότι για άλλη μια φορά αυτοί οι άνθρωποι ψάχνουν κάτι έξω από αυτούς για να τους οδηγήσει σε μια ισορροπημένη και αρμονική ζωή. Σε μια ¨ολόκληρη¨ ζωή…
Κι αναρωτιέμαι πως μπορεί να γίνει αυτό όταν κρατούν συγκεκριμένη στάση ζωής διατηρώντας ανέπαφο το προσωπείο συναναστροφών τους, όταν δεν θέλουν να σηκωθούν ούτε χιλιοστό από την καρέκλα του βολέματος τους, όταν αρνούνται να αντικρύσουν τον εαυτό τους, όταν δεν ρισκάρουν να ζήσουν…Ο εκάστοτε σύντροφος που επιλέγουμε να βάλουμε στην ζωή μας είναι ο τέλειος σύντροφος για μας εκείνη τη χρονική περίοδο. Είναι εκείνος που έρχεται για να μας καθρεφτίσει τις αδυναμίες και τις δυνατότητες μας. Να πατήσει τα κατάλληλα κουμπάκια για να ξυπνήσει τις θαμμένες πληγές που υπάρχουν μέσα μας και να μας κάνει να δούμε τον εαυτό μας έτσι, όπως είναι στην πραγματικότητα, βγάζοντας μας από την πλάνη αυτού που νομίζουμε ότι είμαστε…
Πόσοι όμως από εμάς θέλουν πραγματικά να αντικρύσουν τον εαυτό τους;
Ότι απαντήσεις και να δώσουμε η ζωή η ίδια έρχεται να μας απαντήσει: Ελάχιστοι! Άλλωστε για αυτό οι περισσότεροι άνθρωποι χωρίζουν χωρίς να εμβαθύνουν καθόλου στο πως ήταν οι ίδιοι μέσα στην σχέση. Πάντα τους απασχολεί πως ήτανε ο άλλος, τι έκανε ο άλλος, τι έδωσε ο άλλος, τι απαιτήσεις είχε ο άλλος, το πόσο τους πλήγωσε ο άλλος…
Πάντα ο άλλος… πάντα κάποιος άλλος…
Και δεν αναρωτιούνται ποτέ: «Γιατί κάλεσα άραγε αυτόν τον άνθρωπο να έρθει στη ζωή μου; Τι έχει να μου πει; Ποιο μάθημα ζωής ήρθε να μου δώσει;»Σίγουρα όλες οι σχέσεις δεν είναι ίδιες. Υπάρχουν σύντροφοι που έρχονται σε μια σχέση για να μας στηρίξουν, άλλοι για να μας δοκιμάσουν, άλλοι για να μας κάνουν να βγάλουμε τον καλύτερο ή τον χειρότερο εαυτό μας και όλοι για να μας χαρίσουν, με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο, πολύτιμες εμπειρίες που θα μας βοηθήσουν να ωριμάσουμε συναισθηματικά, και να ανθίσουμε εσωτερικά.
Υπάρχει περίπτωση σε κάποιες σχέσεις ο σύντροφος να μας εξαπατά, να μας λέει συνέχεια ψέματα, να μας ζηλεύει και είναι κτητικός, να είναι χειριστικός απέναντι μας ή ακόμα μπορεί και να έχει βίαιη συμπεριφορά. Όπως όμως και να φέρεται εκείνος, εμείς είμαστε αυτοί που του επιτρέπουμε ή όχι να συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε την συμπεριφορά του, τα λόγια του, όμως μπορούμε να ελέγξουμε το τι αποδεχόμαστε και τι όχι.
Αν επιτρέπουμε τέτοιες συμπεριφορές, ή αν απλά δεχόμαστε ένα συγνώμη και παραμένουμε σε μια βαλτωμένη σχέση, που δεν προάγει κανέναν από τους δυο, είναι καλό να δούμε πόσο πολύ αγαπάμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας, τι θεωρούμε αγάπη και τι όχι και πόσο αυτή η αγάπη ταυτίζεται με τη βία; Πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορούμε να θέσουμε τα όρια μας και πόσο η συμπεριφορά μας εξαρτάται από την ανάγκη της ¨ψευδαίσθησης¨ της αγάπης στη ζωή μας. Και τελικά χρειάζεται να αναρωτηθούμε ποια κομμάτια του εαυτού μας ήρθε αυτός ο σύντροφος για να φέρει, από το σκοτάδι στο φως, έτσι ώστε, όταν τα αντικρύσουμε και τα προσεγγίσουμε, να μπορέσουμε να τα μεταμορφώσουμε…Ακόμη μπορεί σε κάποιες σχέσεις ο σύντροφος να θεωρεί την ελευθερία ύψιστο ιδανικό και εμείς την ¨ελεύθερη¨ συμπεριφορά του να την εκλαμβάνουμε σαν αδιαφορία και έλλειψη αγάπης, γιατί στην ουσία δεν έχουμε μάθει να βιώνουμε τον εαυτό μας με ελευθερία, αλλά έχουμε κλειστεί πίσω από προσωπεία εξάρτησης. Προσωπεία που ίσως κρύβουν πληγές απόρριψης ή εγκατάλειψης που έχουμε βιώσει σαν παιδιά.
Και αντί να βάλουμε τον ενήλικα εαυτό μας να συναντήσει το παιδί μέσα μας και να του μιλήσει δίνοντας του την ασφάλεια και την αγάπη που χρειάζεται, αντί να συναντήσουμε τον πληγωμένο εαυτό μας επιτρέποντας του να μας μιλήσει και να πει τι θέλει από μας ώστε να γιατρευτούν οι πληγές του παρελθόντος, κρυβόμαστε πίσω από τη γκρίνια, την μουρμουρά και την ανώριμη εγωική συμπεριφορά.Υπάρχει όμως και η περίπτωση που κάποιος σύντροφος σε μια σχέση μπορεί να μας δίνει απεριόριστη αγάπη, θαυμασμό και σεβασμό όμως εμείς να μην είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε αυτά τα δώρα γιατί δεν έχουμε μάθει να αντικρίζουμε το φως μέσα μας. Να μην πιστεύουμε ότι είμαστε αξιολάτρευτα πλάσματα που αξίζουν την αγάπη και να βρίσκουμε χίλιες δυο δικαιολογίες για να μην αφεθούμε στο να λιώσουμε μέσα στην απεραντοσύνη της Αγάπης…
Τόσες πολλές διαφορετικές περιπτώσεις σχέσεων με κοινό όμως παρονομαστή. Το ¨αποφεύγω να δω τον εαυτό μου¨ που σημαίνει ότι στην ουσία αυτός που αποφεύγει να γνωρίσει τον εαυτό του δεν θέλει να μεγαλώσει, δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη του και προτιμά να σέρνεται από τη μια σχέση στην άλλη αντί να φροντίσει να φτιάξει μια υγιή σχέση με τον εαυτό του ώστε να ζήσει επιτέλους σαν ελεύθερος άνθρωπος…
Αν ένας άνθρωπος που δεν έχει βρει τις ισορροπίες στη ζωή του, που αρνείται να ανακαλύψει τον εαυτό του, ψάξει να βρει την ευτυχία μέσα στον έρωτα τότε θα βιώσει διπλά τη δυστυχία γιατί θα βρει κάποιον άλλον, εξίσου δυστυχισμένο που θα ψάχνει κι αυτός με τη σειρά του κάποιον για να του δώσει χαρά, ευτυχία. Όταν δυο δυστυχίες συναντιούνται, δεν μπορούν να μεταμορφωθούν σε ευτυχία. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να γίνουν μια διπλή δυστυχία.
Μόνο ο άνθρωπος που είναι απελευθερωμένος από το παρελθόν του, που έχει ανακτήσει τις ισορροπίες στη ζωή του που βιώνει την αγάπη, την ελευθερία και την χαρά σε οποιαδήποτε συνθήκη μπορεί να μπει μέσα στον έρωτα μετατρέποντας την ευτυχία του σε ευδαιμονία. Και αυτός ο άνθρωπος δεν αναζητά τον τέλειο σύντροφο, δεν ψάχνει για τίποτα, απλά αφήνετε γεμάτος εμπιστοσύνη να ¨κυλήσει¨ στη Ζωή ευγνωμονώντας την για την κάθε στιγμή που του προσφέρει…
Ένα, επίσης, σπουδαίο βίντεο που αξίζει να δει κανείς είναι το When is One Ready to Settle Down? από την ιστοσελίδα http://www.theschooloflife.com. Αν και στα αγγλικά, το πεντάλεπτο αυτό βίντεο μας εξηγεί ποιες είναι οι κύριες προϋποθέσεις για οποιονδήποτε άνθρωπο που έχει κατασταλάξει στη ζωή του για να μπει πλέον σε μια σοβαρή, ώριμη σχέση. Σύμφωνα με το βίντεο τα κριτήρια αυτά είναι έξι:
1. Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ο συντροφός μας δεν είναι τέλειος, αλλά έχει και αυτός, όπως και εμείς, ελαττώματα και ατέλειες.
2. Έχουμε πάψει να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ο σύντροφός μας έχει την ικανότητα να μας κατανοήσει και να μας καταλάβει αυτόματα, μόνο και μόνο επειδή είναι σύντροφός μας. Δεν φτάνει να αγαπάς κάποιον για να τον κατανοήσεις, πρέπει να τον γνωρίσεις κιόλας συμβιώνοντας μαζί του αρκετό καιρό.
3. Έχουμε επίγνωση ότι κάποιες στιγμές μπορεί να “τρελαθούμε” και να βγούμε εκτός ελέγχου. Είμαστε ώριμοι όταν νοιώθουμε ντροπή για αυτό και είμαστε έτοιμοι να απολογηθούμε κάθε στιγμή.
4. Έχουμε σταματήσει να επιζητούμε πάντα να μας αγαπούν και κλίνουμε πολύ περισσότερο στο να δίνουμε αγάπη εμείς οι ίδιοι. Αφοσιωνόμαστε, δηλαδή, στο να αγαπάμε. Όταν έχουμε περισσότερο ανάγκη να μας αγαπούν, τότε έχουμε μείνει ακόμη στην παιδική μας συναισθηματική κατάσταση και δεν έχουμε γίνει ακόμη ενήλικες συναισθηματικά.
5. Είμαστε προετοιμασμένοι για διαχείριση. Η σχέση και η συμβίωση είναι σαν μια μικρή επιχείρηση και απαιτεί κάθε στιγμή χρόνο, ενέργεια, ομαδική εργασία και συνενόηση.
6. Είμαστε προετοιμασμένοι κάθε στιγμή να μαθαίνουμε. Επίσης, έχουμε αποδεχτεί και δεν φοβόμαστε το γεγονός ότι ο σύντροφός μας και θέλει να μας αλλάξει. Μάλιστα, η τάση του αυτή είναι απαραίτητη για να μάθουμε καινούρια πράγματα για εμάς και να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας.
Για τους ανθρώπους που ήδη είναι σε μια σχέση καιρό η ερευνήτρια Esther Perel έρχεται να θέσει τα παρακάτω ερωτήματα: Γιατί λοιπόν το καλό σεξ ξεθωριάζει τόσο συχνά ακόμη και σε ζευγάρια που συνεχίζουν ν’ αγαπιούνται όσο ποτέ; Γιατί ή καλή επαφή δεν εγγυάται το καλό σεξ, αντίθετα με την κοινή αντίληψη; Η επόμενη ερώτηση θα έπρεπε να είναι: «Μπορούμε να ποθούμε, αυτό που ήδη έχουμε;» Αυτή είναι η ερώτηση κλειδί, σωστά; Και γιατί το απαγορευμένο είναι τόσο ερωτικό; Τι είναι αυτό που κάνει την παράβαση να ισχυροποιεί τόσο πολύ τον πόθο; Γιατί το σεξ παράγει μωρά, και τα μωρά είναι η ερωτική καταστροφή των ζευγαριών; Είναι κάτι σαν μοιραίο ερωτικό χτύπημα, έτσι δεν είναι; Κι όταν αγαπάμε, πώς νιώθουμε; Κι όταν ποθούμε, σε τι διαφέρει;
Όλα αυτά και περισσότερα άλλα προσπαθεί να τα απαντήσει στην παρουσίασή της με τίτλο “The secret to desire in a long-term relationship” τον Φεβρουάριο του 2013 στο TEDSalon της Νέας Υόρκης. Η ομιλία είναι περίπου είκοσι λεπτά και έχει ελληνικούς υπότιτλούς. Θα διαφωτίσει, ίσως, αρκετές απορίες ζευγαριών που ζουν μαζί αρκετό καιρό και θέλουν να εμβαθύνουν τη σχέση τους.
Τέλος, ένα από τα πιο ωραία βίντεο που έτυχε να δω τον περασμένο χρόνο είναι αυτό του Michael από το vsauce. Ο φίλος μας εδώ κάνει μια πολύ καλή ανάλυση για αυτό που αποκαλούμε friend Zone, του έρωτα χωρίς ανταπόκριση δηλαδή, που μένει στο επίπεδο της “φιλίας” και δεν προχωράει σε σχέση επειδή μόνο ο ένας από τους δύο ανθρώπους είναι ερωτευμένος. Γίνεται εκτενής ανάλυση, ακόμα και σε επιστημονικό επίπεδο, όπως π.χ. με την αναφορά στο αξίωμα του Bateman.
Στο τέλος ο Michael αναφέρεται στο γεγονός ότι στη σημερινή εποχή μάλλον αυτό που είναι πιο δύσκολο να κατακτήσουμε είναι οι πραγματικές φιλίες:
…Now, because we choose mates that are so similar to ourselves, this vital exposure to new honest ideas often has to come from friends. A resource that is diminishing in our society. And so, although it is disappointing to be friend-zoned, in a way it might be where that other person and all of us actually need you the most.
Τροφή για σκέψη!
Πηγές – Αναφορές
- Αναζητώντας τον τέλειο σύντροφο, Δέσποινα Παλαμάρη, 26/10/2015, από το προσωπικό της ιστολόγιο http://tantra-yoga-events.blogspot.gr/2014/10/blog-post_26.html
- When is One Ready to Settle Down? – The school of life, http://tinyurl.com/o28mut7 – από την ιστοσελίδα http://www.theschooloflife.com
- Esther Perel: The secret to desire in a long-term relationship – TEDSalon NY2013, Filmed Feb 2013, http://www.ted.com/talks/esther_perel_the_secret_to_desire_in_a_long_term_relationship
- The Science of Friend Zone, vsauce, http://youtu.be/IGK2KprU-To
