Λίγα λόγια για τον Κωνσταντίνο Βήτα
Ακριβώς πριν τέσσερα χρόνια είχα γράψει ένα μικρό άρθρο για τους Στέρεο Νόβα και το πόσο συμπαθώ αυτό το συγκρότημα (http://www.3000meres.com/2009/05/3000.html). Έχουν παρέλθει τέσσερα χρόνια και ακόμη και σήμερα η ηλεκτρονική μουσική του Αντώνη Πι, του Μιχάλη Δέλτα και του Κωνσταντίνου Βήτα δεν παύει να με συντοφεύει στη ζωή μου και να παραμένει τόσο δροσερή όπως τότε που την πρωτοάκουσα.
Οι τρεις αυτοί καλοί φίλοι άρχισαν να παίζουν μουσική για τη φάση τους, δεν επιδίωκαν να γίνουν γνωστοί ή να κερδίσουν χρήματα απ’ αυτό. Η επιτυχία ήρθε απροσδόκητα, αλλά ακόμα και όταν είχαν γίνει δημοφιλείς δεν επιχείρησαν την εμπορευματοποίηση της, πέρα από την πώληση βινυλίων και CD. Δεν ξεπούλησαν την εικόνα τους και αυτό τους τιμά. Ένα καλό Tribute υπάρχει εδώ: http://www.lifo.gr/guests/viral/36338
Στο απώγειο της δόξας τους, το 1997, το συγκρότημα διαλύθηκε και τα παιδιά ακολούθησαν ο καθένας τους ξεχωριστές πορείες. Ο Αντώνης Πι έβγαλε το 2000 το άλμπουμ aLfa.P., ο Μιχάλης Δέλτα δημιούργησε και αυτός αρκετές πετυχημένες εργασίες (βλέπε εδώ: http://www.discogs.com/artist/Mikael+Delta), από τις οποίες μου άρεσε πάρα πολύ το χρώμα της ημέρας με την Τάνια Τσανακλίδου (ποιός δεν θυμάται το αξέχαστο “Μια αγάπη μικρή“;), ενώ τέλος ο Κωνσταντίνος Βήτα ξεχώρησε ακόμα περισσότερο μέσα από επιτυχημένες δημιουργίες και συνεργασίες που θυμίζουν περισσότερο Στέρεο Νόβα.
Θα σταθώ εδώ στον τελευταίο. Όπως διάβασα στο περιοδικό Lifo, το οποίο έχει αφιερώσει πάρα πολλά αφιερώματα για τους Στέρεο Νόβα, “αν δεν είχε εμφανιστεί στο εγχώριο καλλιτεχνικό προσκήνιο, θα έπρεπε να τον είχαμε εφεύρει”. Προσωπικά, μου αρέσει ο Κωνσταντίνος Βήτα ως άνθρωπος, προσωπικότητα, μουσική. Ιδιαίτερα σεμνός και απλόχερα γνήσιος και αληθινός στο κοινό του, δεν επιδίωξε τη δόξα, αλλά το να αγαπάει και να χαίρεται ο κόσμος τη μουσική του. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσα να μεταδώσω μέσα από μερικές λέξεις στον αναγνώστη ποιός είναι ο Κωνσταντίνος Βήτα. Νομίζω ότι αξίζει κάποιος να παρακολουθήσει τη συνέντευξή του τον Μάιο του 2007 στην εκπομπή “Η ζωή είναι αλλού” για να σχηματίσει μια πρώτη άποψη.
Πριν έναν χρόνο περίπου είχε δώσει μια ακόμα συνέντευξη στο tospirto.net:
Λίγα βιογραφικά στοιχεία: Γεννήθηκε στη Μελβούρνη στα μέσα της δεκαετίας του ’60, όπου και σπούδασε αρμονία, κλασική κιθάρα, Ιστορία της Τέχνης και ζωγραφική. Στην Αθήνα ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη γραφιστική. Συνεργάστηκε ως γραφίστας και δημοσιογράφος σε περιοδικά. Δημιούργησε τους Στέρεο Νόβα μαζί με τον Μιχάλη Δ. και τον Αντώνη Π. Το 1992 κυκλοφόρησαν το πρώτο άλμπουμ τους και το 1996 το τελευταίο τους. Το 1994 άρχισε να αρθρογραφεί στο «01» του Στάθη Τσαγκαρουσιάνου. Το 1998 έγραψε τραγούδια για την Πόπη Αστεριάδη και το 2001 για τη Δήμητρα Γαλάνη. Έγραψε μουσική για τον κινηματογράφο (την Επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά του Πάνου Κούτρα, το Ιωάννα σ’ αγαπώ του Παντελή Παγουλάτου, το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Αγέλαστος Πέτρα του Φίλιππου Κουτσαφτή κ.λπ.). Έγραψε μουσική για το θέατρο (τον Κλήρο του Μεσημεριού σε σκηνοθεσία Βαρβάρας Μαυρομάτη, το Angel Baby σε σκηνοθεσία Αντώνη Καλογρίδη, το Καθαροί Πια σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή, τα 2 και Μέσα του Δημήτρη Παπαϊωάννου κ.λπ.) Από το 1999 μέχρι σήμερα έχει κυκλοφορήσει εννιά προσωπικά άλμπουμ, πέρα από special πρότζεκτ, σάουντρακ και ειδικές εκδόσεις. Συμμετείχε στην καλλιτεχνική ομάδα της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων 2004. Το 2009 εμφανίστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών με το σύνολο εγχόρδων Dissonart Ensemble και με τη Λένα Πλάτωνος στο Κύτταρο. Το 2011 συνεργάστηκε με τις Marsheaux σε ένα τραγούδι του special πρότζεκτ του Rollascape. (πηγή LiFO)
Επίσης, σε μια συνέντευξή του στο LiFO τον Ιούνη του 2011 είχε δώσει τις εξής απαντήσεις:
Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την απόλυτη ευτυχία; Δεν γνωρίζω ακριβώς , σαν κάτι να μου διαφεύγει εκεί.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας; Όταν ο ίδιος ο φόβος κερδίζει χώρο και με απομακρύνει απ την ζωή.
Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο; Ένα συγγενικό μου πρόσωπο.
Σε ποιο πράγμα προδώσατε τον εαυτό σας και μετανιώνετε περισσότερο γι’ αυτό; Τον έχω προδώσει τον εαυτό μου πολλές φορές στην ζωή αυτή γι αυτό και μετανιώνω συνέχεια.
Για ποια προδοσία του εαυτού σας οικτίρετε τους άλλους; Για καμμία, όλα ήταν δικά μου λάθη.
Ποιο εν ζωή πρόσωπο σιχαίνεστε περισσότερο; Κανένα.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας απόφθεγμα; Να τα κάνεις όλα όσο πιο απλά μπορείς, αλλά όχι απλούστερα.
Τι νοσταλγείτε περισσότερο; Δεν μου αρέσει η νοσταλγία.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι; Από το Κιάτο στο Δερβένι.
Ποια θεωρείτε την πιο υπερεκτιμημένη αρετή; Την φιλοδοξία.
Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σας; Η αφηρημάδα, κάποιες φορές.
Ποιο χαρακτηριστικό προτιμάτε περισσότερο σε κάποιον; Την αίσθηση του χιούμορ.
Τι θεωρείτε πιο σημαντικό στους φίλους σας; Την ανιδιοτέλεια.
Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει; Περπάτησε στη μέση του δρόμου.
Πότε κλάψατε για τελευταία φορά; Χθές.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος μύθος για τη διασημότητα; Η ίδια η διασημότητα.
Ποια μουσική θα θέλατε να παίξουν στην κηδεία σας; Θα προτιμούσα καμμία.
Ποιο είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο σας; Αυτό που είναι μέσα μου.
Τι θεωρείτε ως έσχατο βαθμό δυστυχίας; Την άγνοια.
Πού θα θέλατε να ζείτε;Στην Αθήνα.
Ποια είναι η αγαπημένη σας απασχόληση; Να διαβάζω.
Σε ποιες περιπτώσεις λέτε ψέματα; Σε κάποιον που αντιλαμβάνομαι ότι έχει ψυχικά προβλήματα.
Τι απεχθάνεστε περισσότερο στην εμφάνισή σας; Δεν ξέρω, νομίζω ότι εξωτερικά είμαι αυτό που είμαι εσωτερικά.
Για ποιο πράγμα μετανιώνετε περισσότερο; Για πολλά πράγματα που έκανα λάθος μέσα από την άγνοια μου.
Τι ή ποιον αγαπάτε περισσότερο στη ζωή σας; Τον Χριστό.
Πότε και πού υπήρξατε ευτυχισμένος; Στην μεταεφηβεία μου στην Μελβούρνη του 80.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς; Ο Όμηρος ,ο Πλάτων, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Βίκτωρ Ουγκώ, η Σύλβια Πλαθ.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας φανταστικός ήρωας; Ο Μπλεκ.
Άν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας, τι θα ήταν αυτό; Να προσπαθώ να γίνομαι καλύτερος , να μην πληγώνω τους άλλους.
Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας επιτυχία; Κάθε στιγμή που μπορώ και συνειδητοποιώ το λάθος μου.
Αν μπορούσατε να διαλέξετε πώς να επιστρέψετε στη ζωή, τι θα θέλετε να είστε; Θα ήθελα να μην επιστρέψω.
Πηγή: www.lifo.gr
Κατά καιρούς έχει δώσει ποικίλες συνεντεύξεις σε πολλά άλλα περιοδικά. Μερικές από αυτές μπορεί ο αναγνώστης να τις αναζητήσειστις ιστοσελίδες στο τέλος αυτού του άρθρού ή απλώς γκουγκλάρωντας. Μερικά facts είναι τα παρακάτω:
- Η Δήμητρα Γαλάνη, που συνεργάστηκε μαζί του στο άλμπουμ «Μετά» συμφωνεί ότι «από τη στιγμή που ξεκίνησε με τους Στέρεο Νόβα, αλλά και μετά, στη μοναχική του πορεία, πρότεινε ένα έργο εντελώς πρωτότυπο (δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο) κι εξαιρετικά ουσιώδες, μουσικά και στιχουργικά. Το ευχάριστο είναι ότι με τα χρόνια που περνούν όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταλαβαίνουν τη “γλώσσα” του και τον ακολουθούν». Πηγή: www.lifo.gr
- Όπως εύγλωττα λέει και ο συνθέτης Γιώργος Κουμεντάκης, «υπάρχει ταυτόχρονα στη μουσική του και μια σκοτεινή υφή με εσωστρέφεια, που μας δίνει τη δύναμη να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και ν’ ανακαλύψουμε το φως που ασφυκτιά μέσα μας. Όταν ακούω τη μουσική του με καταλαμβάνει βαθιά η επιθυμία να του το ανταποδώσω με πληθώρα ευχών, για τον ίδιο και για την τέχνη του». Πηγή: www.lifo.gr
- «Έχει προσδώσει στο σύγχρονο ηλεκτρικό-ηλεκτρονικό τραγούδι περίσσια ευαισθησία, γούστο, ελλειπτικότητα, φινέτσα», λέει η Λένα Πλάτωνος στη LifO για τον Κ. Βήτα. «Με τις συνθέσεις του, τη στιχουργική του και ιδίως με την ερμηνευτική του ικανότητα, πιστεύω ότι έχει σφραγίσει το τραγούδι μας, ένα τραγούδι που για την Ελλάδα αποτελεί αναμφισβήτητα σημαντικό κομμάτι του πολιτισμού της. Η φωνή του Κωνσταντίνου έχει “γράψει”, που λένε». Πηγή: www.lifo.gr
- Λέει ο ίδιος: «…Με γοητεύουν οι άνθρωποι που έχουν αθώα μάτια. Μπορώ να τους χαζεύω ώρες. Οι πιο σπουδαίοι άνθρωποι που έχω γνωρίσει είναι οι φίλοι μου. Τους ακούω με προσοχή και τους θαυμάζω. Μου αρέσει πολύ όταν μου μαγειρεύουν ή όταν με κοιτάνε στα μάτια και μου λένε κάτι σοβαρό. Αυτό νομίζω πως είναι το πιο σπουδαίο πράγμα στον κόσμο … Νομίζω ότι οι Στέρεο Νόβα ήταν σημαντικοί γιατί ήταν μια πολύ αγνή μπάντα. Οι φαν δεν είχαν να κάνουν με σούπερ σταρ ή τιβί σταρ χαζούς, ήταν μια μπάντα ακριβώς όπως και οι φαν της. Στις συναυλίες γινόμασταν ένα όλοι γιατί σκεφτόμασταν τα ίδια πράγματα, θέλαμε τα ίδια, ήμασταν το ίδιο μόνοι όλοι. Η μουσική μας και τα τραγούδια μας ήταν αθώα και επαναστατικά ταυτόχρονα, ήταν η αποθέωση της νεότητας. Είμαι πολύ περήφανος που ήμουν στους Στέρεο Νόβα. Και το ίδιο περήφανοι νιώθουν και αυτοί που μας άκουγαν, αυτοί που ήταν φίλοι μας». Πηγή: www.lifo.gr
- Για την κρίση, λέει το εξής στο www.tospirto.net: «…είμαστε μέσα στην καρδιά της κρίσης και είναι δύσκολο να βγάζουμε συμπεράσματα με βεβαιότητα, τη στιγμή που βιώνουμε την κρίση. Τα πράγματα αλλάζουν συνεχώς, κάθε μέρα είμαστε αντιμέτωποι με νέα δεδομένα, σε κάθε τομέα και οι ταχύτητες με τις οποίες συμβαίνουν οι αλλαγές, επηρεάζουν κι εμάς τους ίδιους. Σκεφτόμαστε και αντιδράμε πιο γρήγορα, αισθανόμαστε πιο συμπυκνωμένα, τρέχουμε αλαφιασμένοι να προλάβουμε χρόνους και καταστάσεις. Ποιος ξέρει τι αποτελέσματα καλά ή κακά θα έχουν όλα αυτά στον άνθρωπο του μέλλοντος; Επειδή μου αρέσει να βλέπω τη θετική πλευρά και πιστεύω ότι μαθαίνουμε από τα λάθη και τον πόνο, θέλω να πιστεύω και τώρα, ότι θα βγουν πολλά καλά πράγματα. Ίσως χρειαζόμασταν ένα σπρώξιμο για να ανοίξει η καρδιά μας, για να ρίξουμε ένα βλέμμα στον διπλανό, για να αναγνωρίσουμε λάθη. Σίγουρα είναι κατάλληλος καιρός για να κάνουμε κάποια ξεκαθαρίσματα μέσα μας, να ξαναδούμε τις επιλογές και τις προτεραιότητές μας. Να βγούμε από την άγνοια. Κάτι καλό θα προκύψει. Και τότε θα βγάλουμε τα συμπεράσματά μας για το τι χάσαμε και τι κερδίσαμε».
Πιστεύω ότι ο τρόπος που βλέπει κάποια πράγματα αυτός ο καλλιτέχνης στη σύγχρονη ζωή και η ώριμη αυτοκριτική του θα μπορούσαν να βοηθήσουν την ελληνική κοινωνία να ξεπεράσει πιο σύντομα την κρίση που αυτή διέρχεται. Το παρήγορο είναι ότι ότι υπάρχουν αρκετοί τέτοιοι άνθρωποι γύρω μας και όσο υπάρχουν αυτοί υπάρχει και βάση για βελτίωση.
Η καινούρια δισκογραφική δουλειά του (το 8ο προσωπικό άλμπουμ) είναι η “Αντήχηση”. Όπως, ο ίδιος το περιγράφει, “Η Αντήχηση μοιάζει με ένα γράμμα, ένα e-mail που στέλνεις σε ένα φίλο σου προσπαθώντας να του εξηγήσεις πώς περνάς αυτό τον καιρό. Είναι ένα ημερολόγιο με σκόρπιες σκέψεις, φευγαλέες εικόνες που μεταφέρουν τον απόηχο των πραγμάτων σήμερα “.
Πηγές – Συνεντεύξεις – Ενδιαφέρουσες Ιστοσελίδες
- Στέρεο Νόβα Week: από το Facebook του Μιχάλη Δέλτα, LiFO, Φεβρουάριος 2013, http://www.lifo.gr/guests/viral/36338
- Στο σύμπαν των Στέρεο Νόβα, LiFO, Φεβρουάριος 2013, http://www.lifo.gr/mag/columns/5456
- Οι Αθηναίοι: Κωνσταντίνος Βήτα, LiFO, Οκτώβριος 2007, http://www.lifo.gr/mag/features/269
- Κ. Βήτα Το μικρό αγόρι ακόμα τρέχει μόνο, LiFO, Μάρτιος 2012, http://www.lifo.gr/mag/features/3142
- Κωνσταντίνος Βήτα: Δεν είμαι νοσταλγικός, ούτε ευαίσθητος, εφημερίδα Το βήμα, Απρίλιος 2012, http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=453046
- Κωνσταντίνος Βήτα : «Τα ποιήματά μου είναι γεμάτα από σκληρότητα», εφημερίδα Το Ποντίκι, Οκτώβριος 2011, http://topontiki.gr/article/24109
- Αντώνης Πι, άλμπουμ aLfa.P.
- Μιχάλης Δέλτα, επίσημη προσωπική ιστοσελίδα, http://www.mikaeldelta.net.
- Κωνσταντίνος Βήτα, επίσημη προσωπική ιστοσελίδα, http://www.kbhta.gr
- Μια Ζωή Σε 40 Απαντήσεις: Κωνσταντίνος, Ιούνιος 2011, http://www.lifo.gr/team/proust/25381
- Η μεγάλη ανοιξιάτικη συναυλία του Κωνσταντίνου Βήτα, Φεβρούαριος 2013, http://tospirto.net/music/live/11854
- Συνέντευξη: Ο Κωνσταντίνος Βήτα μιλάει στο www.tospirto.net, Μάρτιος 2013, http://tospirto.net/music/people/12167
- Συνέντευξη | Ο Κ. Βήτα απαντά στο neolaia.gr!, Ιούνιος 2012, http://www.neolaia.gr/2012/06/07/synenteyksi-k-vita-neolaia-gr
- Ακούστε πρώτοι την Αντήχηση του Κ. Βήτα, LiFO, Απρίλιος 2013, http://www.lifo.gr/team/gnomes/37726
- Συνέντευξη με τον Κ. ΒΗΤΑ, ιστοσελίδα http://www.inculture.gr, Μάιος 2012.
- Η Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Βήτα στο Music Society Webradio, Δεκέμβριος 2012.
- Συνέντευξη // Κωνσταντίνος Βήτα: Η αγάπη είναι ο μεγαλύτερος αγώνας, LiFO, Νοέμβριος 2011, http://www.lifo.gr/team/stegi/27358
- Συνέντευξη: Ο Κωνσταντίνος Βήτα μιλάει στο wlearn.gr για την μουσική, το διαδίκτυο και πολλά άλλα, ιστοσελίδα wlearn.gr, Σεπτέμβριος 2011, http://www.wlearn.gr/index.php/o-wlearngr
- Κ.ΒΗΤΑ: Το σύστημα αυτό θέλει τον άνθρωπο μονίμως σε αναζήτηση μια νέας εξάρτησης, να ασχολείται με το μικρό εγώ του. Κάτι που τελικά τον συνθλίβει σε κάθε του απόφαση…, ιστοσελίδα avopolis.gr, Μάρτιος 2012, http://www.avopolis.gr/greek-interviews/41606-2012-03-30-06-24-36
- Κ. ΒΗΤΑ. Αναζήτηση πρόσφατων συνεντεύξεων (google).
Stereo Nova – Δύο
Πόσο χαμηλά στα μάτια σου έπεσα
Δεν το φαντάστηκα ποτέ πως θα συμβεί
Πόσο βιαστικά χάνονται τα σύννεφα
Μένει μια νύχτα μέχρι να ‘ρθει το πρωί
Μα μέχρι τότε θα έχω φτάσει πιο βαθιά
Πάνω στο δέρμα υπάρχει τόση ζεστασιά
Σε μια αμαρτία τρέχω τώρα να σωθώ
Κι απ’ τα πολλά μου λάθη δεν ξέρω τι είναι πια σωστό
Στην ευτυχία, κάποτε είχες πει,
Πως δε χρειάζεται να νερώνεις το κρασί
Πόσο βιαστικά χάνονται τα σύννεφα
Μένει μια νύχτα μέχρι να ‘ρθει το πρωί
Μα μέχρι τότε θα έχω πέσει χαμηλά
Είχα μια υπόσχεση φυλάξει στην καρδιά
Μα μέχρι τότε θα έχουμε φτάσει πιο βαθιά
Μέσα στα μάτια σου υπάρχει τόση ζεστασιά
Originally performed by Stereo Nova, taken from the album ”Telson” (FM Records, 1996).
(Google Play iTunes myFreeSound)
Λιμάνι
Κάποιοι κοιτάζουν γεμάτοι νοσταλγία
να φεύγουν μακριά απ’ το λιμάνι τα πλοία
Κι ας το μάθαν καλά εκεί κάτω στην Ινδία
Πως σκουριάζει στην αλμύρα
της ψυχής η πανοπλία
Τους βλέπω στη παραλία να τριγυρνάνε
Πέρα δώθε, πότε-πότε να παραπατάνε
Θα ‘θελα να πάω κοντά να τους μιλήσω
Για αυτά που γνώρισαν να τους ρωτήσω
Στο ηλιοβασίλεμα δένουν με το τοπίο
ζεστες σκιές στην προβλήτα του λιμανιού
Θα ‘λεγες πως περιμένουν κάποιο πλοίο
Μα ήδη από πολύν καιρό ταξιδεύουν αλλού
Κι έτσι, τους αφήνω εκεί να αρμενίζουν
Μέσα στα βαθιά πελάγη του μυαλού
Με βλέματα γεμάτα ελπίδα να ατενίζουν
προσμένοντας τα χρώματα κάποιου γυαλού…
(Θεσσαλονίκη, Μάϊος 2000)
Ο χειμώνας μας αποχαιρετάει σιγά-σιγά…
Η διπλανή φωτογραφία αποτελεί ένα ορόσημο ως προς τον καιρό του περασμένου χειμώνα.Την τράβηξα στις 29 Μαρτίου 2013 και απεικονίζει το χιονισμένο πάρκο κοντά στο σπίτι μου. Ήταν η τελευταία μέρα του χειμώνα που είχε χιονίσει! Η επόμενη μέρα ορόσημο για τον χειμώνα ήταν πριν περίπου δέκα μέρες, όταν επιτέλους οι θερμοκρασίες κατά τη νύχτα σταμάτησαν να είναι κάτω από το μηδέν! Πράγματι, εδώ και μια εβδομάδα η θερμοκρασία τη νύχτα είναι κατά μέσο όρο 4 βαθμοί Κελσίου. Μπορεί για την Ελλάδα να ακούγεται υπερβολικά χαμηλή, ειδικά όταν έχουμε Απρίλη, όμως ο φετινός χειμώνας της Βόρειας Ευρώπης ήταν τόσο βαρύς και επίμονος έτσι, ώστε θερμοκρασίες 16 βαθμών να θεωρούνται.. “καλοκαιρινές”.
Τις περισσότερες μέρες του χειμώνα η υψηλότερη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ημέρας μετά βίας ξεπερνούσε τους 0 βαθμούς. Υπήρξαν πολλές εβδομάδες όπου η θερμοκρασία παρέμενε απολύτως αρνητική κατά τη διάρκειά τους, όπως ήταν π.χ. οι δύο τελευταίες εβδομάδες του Μάρτη. Τα καλοριφέρ είχαν πάρει φωτιά, αλλά πάλι δεν μπορούσες να ζεσταθείς. Οι χιονοπτώσεις ήταν πολύ συχνές και δεν υπήρχε περίπτωση να μην έχουν περάσει έστω και τρεις μέρες και να μην έχει χιονίσει έστω και λίγο. Όλο αυτό το σκηνικό συνεχίστηκε μέχρι και το τέλος του Μάρτη. Ωστόσο, οι θερμοκρασίες άρχισαν να γίνονται “ανοιξιάτικες” την τελευταία εβδομάδα, παρ’ όλο που τις περισσότερες νύχτες κάνει κρύο.
Πάντως, ο δήμος και οι αστικές συγκοινωνίες στο μέρος που ζω στάθηκαν στο ύψος τους και δεν υπήρξαν μεγάλες καθυστερήσεις, ακόμα και τις ημέρες που ο ουρανός έμοιαζε σαν να ήθελε να παίξει έναν ατελείωτο χιονοπόλεμο μαζί μας. Εργαζόμενος στο Ντύσελντορφ, το οποίο απέχει περίπου 28 χιλιόμετρα από την πόλη που ζω, και σε ένα τμήμα 24Χ7, που σημαίνει βάρδιες ακόμα και νύχτα ή πολύ πρωί, δεν αντιμετώπισα μεγάλο πρόβλημα στη μετακίνησή μου με ποδήλατο και τρένο. Ακόμα και όταν είχε -11 βαθμούς Κελσίου ο δήμος φρόντιζε να καθαρίζει τους δρόμους και έτσι μπορούσα να πάω με το ποδήλατο στον σταθμό και από εκεί να πάρω το τρένο, τις περισσότερες φορές δίχως καθυστέρηση.
Επίσης, οφείλω να παραδεχτώ πως είμαι πολύ ικανοποιημένος με τις μηνιαίες κάρτες της περιοχής που μένω. Για τη συγκοινωνιακή ζώνη της περιοχής μου (VRR – Verkehrsverbund Rhein-Ruhr), η οποία περιλαμβάνει και τις πόλεις Ντίσελντόρφ έως και το Ντορντμουντ, υπάρχει μια μηνιαία κάρτα η οποία ονομάζεται Ticket 2000 (http://www.vrr.de/de/tickets/vielfahrer/ticket2000). Το τιμολόγιο ποικίλει, αλλά συμφέρει. Π.χ. η μηνιαία κάρτα μετακίνησης ανάμεσα στο Ντούισμπουργκ και το Ντίσελντορφ κοστίζει γύρω στα 104 ευρώ και προσφέρει τις παρακάτω δυνατότητες: 1. Απεριόριστες διαδρομές μέσα στη ζώνη ισχύος της κάρτας με οποιοδήποτε μέσο (λεωφορείο, τραμ, μετρό, τρένο εκτός από τα IC και ICE, υπέργειος σιδηρόδρομος κλπ.) 2. Είναι νομίμως μεταβιβάσιμη, που σημαίνει ότι μπορεί να τη δανείσω σε κάποιον φίλο όταν δεν τη χρησιμοποιώ 3. Μπορώ να πάρω μαζί και το ποδήλατό μου στο τρένο χωρίς επιπλέον κόστος 4. Μετά τις 7 το απόγευμα, καθώς και τα σαββατοκύριακα, μπορείς με την κάρτα σου να πάρεις μαζί σου ακόμα ένα άτομο με το ποδήλατό του και να ταξιδέψετε απεριόριστα σε ολόκληρη τη συγκοινωνιακή περιοχή του VRR ανεξαρτήτως πόλεων και αποστάσεων.
Οι υπηρεσίες πράγματι αξίζουν και όποιος φίλος βρεθεί στην περιοχή αξίζει να ρωτήσει για μια τέτοια κάρτα η οποία υπάρχει και για τη χρονική ισχύ εβδομάδας.
Ας ελπίσουμε ότι σύντομα η Άνοιξη θα έρθει για τα καλά και στη βόρεια Ευρώπη. Για εμάς τους Έλληνες μετανάστες αυτή η μακριά αναμονή είναι εντελώς ασυνήθιστη για τα ελληνικά βιώματά μας. Μέχρι τότε εύχομαι εμείς και όλα τα αγαπημένα μας πρόσωπα τόσο εδώ όσο και στην Ελλάδα να είμαστε καλά και να έχουμε ένα καλό και ανοιξιάτικο Πάσχα!
Γιώργος Σεφέρης: Θεατρίνοι Μ.Α. – Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Όποτε διαβάζω αυτό το ποίημα ένα ρίγος διαπερνάει την ψυχή μου. Είναι από τα λίγα εκείνα, τα οποία μπορούν μέσα σε μερικές στροφές να περιγράψουν πλήρως την ανθρώπινη φύση, τις κοινωνικές σχέσεις, τη ματαιοδοξία και τη ματαιότητα, την αέναη αγωνία των ανθρώπινων όντων να δώσουν νόημα, υπόσταση και σκοπό στη ζωή τους και πόσα άλλα… Γλαφυρό, περιγραφικό, θεατρικό όπως και το όνομά του μας εισάγει στην αυλαία του από τον πρώτο στίχο και εμείς από θεατές γινόμαστε οι θεατρίνοι του. Βλέπουμε τους εαυτούς μας να συμπάσχουν και να συμμετέχουν στον ρόλο του ποιήματος, ενώ στη μνήμη μας κάθε φορά που το ξαναδιαβάζουμε εμφανίζεται και ένας ακόμα ρόλος που έχουμε επιλέξει να παίξουμε ή ήδη παίζουμε στις ζωές μας.
Το πόσο επίκαιρο και διαχρονικό παραμένει αυτό το ποίημα φαίνεται αν το εξετάσουμε από τη σκοπιά των σύγχρονων ηλεκτρονικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ή αλλιώς τα social media. Ενώ στο παρελθόν υπήρχαν μόλις δύο από αυτά, το παραδοσιακό γράμμα και το τηλέφωνο, σήμερα με την προσθήκη των SMS, E-Mail, facebook και άλλων, αυτός ο αριθμός ξεπερνάει τα 17 ως προς τις κατηγορίες. Επιπλέον, είμαστε πάντα συνδεμένοι και προσβάσιμοι. Η έλλειψη φυσικής παρουσίας και συνάντησης με τον ενδεχόμενο συνομιλητή συμβάλει στο φαινόμενο πολλοί χρήστες να υιοθετούν, να δημιουργούν και να χρησιμοποιούν προφίλ, τα οποία απέχουν από την πραγματικότητα.
Αυτά σχετίζονται περισσότερο στο πώς θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι, παρά στο πώς είμαστε πραγματικά. Συνειδητά ή ασυνείδητα αποφεύγουμε να παρουσιάσουμε αβίαστα και χωρίς κάποιο σύμπλεγμα τους εαυτούς μας. Δεν είναι λίγες εκείνες οι φορές που δημιουργούμε φανταστικά πρόσωπα και κόβουμε και ράβουμε τους εαυτούς μας με σκοπό να ικανοποιήσουμε αυτό που θέλει να δει ο “εικονικός” συνομιλητής μας. Αντί να προβάλουμε μια προσωπική τεκμηριωμένη θέση, επιλέγουμε να κρυφτούμε πίσω από μια φωτογραφία, έναν ξένο στίχο ή ένα βίντεο που βρήκαμε στο Διαδίκτυο. Ή περιγράφουμε αυτά που μας αρέσουν με γενικές και αόριστες λέξεις, όπως “αθλητισμός”, “ταξίδια”, “κουλτούρα”, “τέχνες”, απλώς και μόνο για να δημιουργήσουμε μια γενική και αόριστη εντύπωση στον απέναντι άνθρωπο.
Όπως τα βιβλία τα οποία μέσα από το διάβασμα αφήνουν τη φαντασία του αναγνώστη, σύμφωνα με τις δικές του παραστάσεις, τις προσδοκίες, τα πρότυπα σύμβολα και τα βιώματα ζωής του, να πλάσει αυτός τα δικά του σκηνικά, τις εικόνες, τα πρόσωπα και τις παραστάσεις, έτσι και τα social media αποτελούν εξαιρετικές περιπτώσεις για να ξεγελάσουμε τα μυαλά μας και τις προσδοκίες μας ως προς τους καινούριους “φίλους” μας. Στο τέλος καταλήγουμε να έχουμε εκατοντάδες εικονικούς φίλους, αλλά κανέναν ουσιαστικά. Δεν παίρνουμε ένα τηλέφωνο να πούμε “χρόνια πολλά” και να νιώσουμε τη χροιά της φωνής του άλλου ανθρώπου ή αν είναι εντέλει ζωντανός, αλλά κάνουμε like στο γεγονός και γράφουμε μια πρόταση στον “τοίχο” του. Η κοινωνική υποχρέωση απαιτεί τώρα πια λιγότερο χρόνο και κόπο για να εκπληρωθεί.
Όπως παρατήρησε ένας κωμικός στην Αμερική, αν θέλεις να δεις ποιοι είναι οι πραγματικοί φίλοι σου σε κάποιο κοινωνικό μέσο, απλώς ανάρτησε στον “τοίχο” σου, ένα μήνυμα για ένα γεγονός όπου χρειάζεσαι βοήθεια, π.χ. “κόσμο για μετακόμιση” ή “δανεικά για κάτι πραγματικά σοβαρό”. Αυτοί οι οποίοι θα ανταποκριθούν άμεσα από μόνοι τους ανήκουν σε εκείνους τους ανθρώπους οι οποίοι είναι ενδεχόμενοι φίλοι σου. Αν κάνεις το τεστ μερικές φορές μέσα στα ανθρώπινα πλαίσια των πραγματικών σου αναγκών, θα μπορέσεις να τους διακρίνεις καλύτερα.
Θυμάμαι τον εαυτό μου, τους φίλους και την οικογένειά μου όταν ήμουν παιδί. Είχαμε την τύχη να έχουμε ένα αναλογικό τηλέφωνο του ΟΤΕ στο σπίτι και μπορούσαμε που και που να κάνουμε αστικές κλήσεις. Υπεραστικές κλήσεις κάναμε μία ή δύο τον μήνα. Οι παππούδες, οι γιαγιάδες και κάποιοι συγγενείς δεν είχαν, αφού και ακριβό ήταν το τηλέφωνο και στο χωριό δεν υπήρχε γραμμή για σύνδεση. Έτσι επικοινωνούσαμε ακόμα με γράμματα ή μέσω κάποιου γνωστού από κάποιο κοντινό χωριό. Αναρωτιόμασταν πολλές φορές τι κάνουν και πώς τα περνάνε. Για να συναντήσω τους φίλους μου έπρεπε να βγω από το σπίτι και να πάω στα στέκια μας ή στο σπίτι τους. Η σκέψη να τους πάρω τηλέφωνο για να δώσουμε ραντεβού και να συναντηθούμε ήταν εξωγήινη και παράδοξη. Σημασία είχε να βγω από το σπίτι και να πάω να βρω τους φίλους μου. Οι πόρτες μας ήταν ανοιχτές. Ακόμα και να είχαν διάβασμα ή κάποια δουλειά, θα μιλούσαμε μερικά λεπτά, θα τα βλέπαμε ο ένας τον άλλον, θα βεβαιωνόμασταν ότι είμαστε καλά ή ότι χρειαζόμασταν κάποια υποστήριξη ή βοήθεια ο ένας από τον άλλον. Ήταν αδιανόητο να πρέπει κάποιος να σε πάρει τηλέφωνο για να σε συναντήσει και αυτό ίσχυε και για τους ενήλικες. Αν, πάλι, κάποιος επιθυμούσε να μείνει για κάποιον καιρό μόνος του, αυτό ήταν πολύ εύκολο. Σήμερα, όσο και να χρησιμοποιώ την σύγχρονη τεχνολογία, δεν έχω πλήρως προσαρμοστεί. Μου είναι πολύ δύσκολο να γράψω SMS, σπάνια γράφω SMS, απλώς απαντώ σε αυτά. Προτιμώ να πάρω κατ’ ευθείαν ένα τηλέφωνο, για να ακούσω τον άλλον άνθρωπο, για να υπάρχει μεγαλύτερη αμεσότητα. Μου λείπει πάρα πολύ η φοιτητική βιβλιοθήκη, η λέσχη και η σχολή μου από την εποχή που ήμουν φοιτητής στο ΑΠΘ, διότι εκεί μπορούσα να συναντηθώ με πολλούς φίλους και φίλες μου χωρίς να χρειαστεί να δώσουμε ραντεβού από πριν. Είχα ένα απλό κινητό Nokia και η μόνη μου σύνδεση με το ίντερνετ ήταν μερικές ώρες τον μήνα μέσω ενός dial-up modem 64 Kbpps. Αν τότε υπήρχε facebook, δεν νομίζω να το χρησιμοποιούσα, θα μου ήταν απολύτως περιττό και ίσως και ενοχλητικό.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν είμαι κατά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τα θεωρώ σπουδαία εργαλεία, εφόσον βέβαια χρησιμοποιηθούν στο μέτρο και τον βαθμό που τους αρμόζει. Μάλιστα τα χρησιμοποιώ και εγώ τακτικά. Σε αυτό το άρθρο εστιάζω κυρίως στη μη ορθολογική τους χρήση, ένα γεγονός το οποίο καταλαμβάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος στις σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις και που, πιστεύω, είναι ανάγκη να αναδειχθεί και να αντιμετωπιστεί υπεύθυνα από όλους μας. Είναι, για παράδειγμα, πολύ κρίμα να πρέπει κάποιος να στείλει μήνυμα σε κάποιον, όταν μπορεί να τον καλέσει απ’ ευθείας στο τηλέφωνο ή ακόμα περισσότερο να περπατήσει μερικά μέτρα και να τον συναντήσει στο σπίτι του.
Υπάρχει στο TED μια πολύ ωραία ομιλία της Σέρι Τερκλ: “Συνδεδεμένοι αλλά μόνοι;”. Αξίζει να αφιερώσετε είκοσι λεπτά για το παρακολουθήσετε. Θα αρχίσετε να σκέφτεστε πολύ διαφορετικά για το smartphone και τους υπολογιστές σας.
Αναφορικά με το ποιήμα, ο ποιητής αναμφίβολα επηρεάστηκε από τη διαμονή του στην Αίγυπτο. Όταν έγραψε το ποίημα ήταν ήδη ως διπλωμάτης μαζί με την αυτοεξόριστη τότε ελληνική κυβέρνηση από το 1941 στο Κάιρο. Ταξίδεψε στην Αλεξάνδρεια και προσπάθησε να τη δει μέσα από τα μάτια του Καβάφη. Γράφει κάπου το εξής: Πρέπει να πάει κανείς στην Αλεξάνδρεια για να καταλάβει πως δούλεψε ο Καβάφης…Είναι ζήτημα αν θα μπορούσε να βρει αλλού μία τέτοια “αίσθηση της λιμνάζουσας διάλυσης, της ματαιότητας, της ανθρώπινης προσπάθειας και του αισθησιακού μηδενισμού”.
Θεατρίνοι Μ.Α.
Στήνουμε θέατρα και τα χαλνούμε
όπου σταθούμε κι όπου βρεθούμε
στήνουμε θέατρα και σκηνικά,
αλλά η μοίρα μας πάντα νικάκαι τα σαρώνει και μας σαρώνει
και τους θεατρίνους, και το θεατρώνη
υποβολέα και μουσικούς
στους πέντε ανέμους τους βιαστικούς.Σάρκες, λινάτσες, ξύλα, φτιασίδια,
ρίμες, αισθήματα, πέπλα, στολίδια
μάσκες, λιογέρματα, γόοι και κραυγές
κι επιφωνήματα και χαραυγέςριγμένα ανάκατα μαζί μ’ εμάς
(πες μου πού πάμε; πες μου πού πας;)
πάνω απ΄το δέρμα μας γυμνά τα νεύρα
σαν τις λουρίδες ονάγρου ή ζέβραγυμνά κι ανάερα, στεγνά στην κάψα
(πότε μας γέννησαν; πότε μας θάψαν 😉
Και τεντωμένα σαν τις χορδές
μιας λύρας που ολοένα βουίζει. Δεςκαι την καρδιά μας ένα σφουγγάρι,
στο δρόμο σέρνεται και στο παζάρι
πίνοντας το αίμα και τη χολή
και του τετράρχη και του ληστή.(Μέση Ανατολή, Αύγουστος ΄43)
Παρακάτω είναι τρεις μελοποιήσεις αυτού του ποιήματος. Η πρώτη είναι από τα “Μωρά στη Φωτιά”, από τον ομώνυμο δίσκο τους “Θεατρίνοι Μ.Α.” το 1999, η δεύτερη είναι από τον Απόστολο Ρίζο και τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη στο “επιμελώς ατημέλητα” το 2011 και η τρίτη από τη Βολιώτικη Χορωδία το 2012.
Πηγές – Παραπομπές
- Sherry Turkle: Connected, but alone?, Filmed Feb 2012 • Posted Apr 2012 • TED2012, http://www.ted.com/talks/lang/el/sherry_turkle_alone_together.html
- Ο Γιώργος Σεφέρης στην Αίγυπτο τα χρόνια του πολέμου, ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ, http://omogeneia.ana-mpa.gr/specials/africa/part_b/seferis.htm
- Γιώργος_Σεφέρης, Wikipedia.
- Εκπομπή ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ: ΣΕΦΕΡΗΣ, ΕΛΥΤΗΣ, από τα αρχεία της ΕΡΤ, http://youtu.be/v851rSIZbBQ
- Αποφθέγματα του Γεώργιου Σεφέρη, από την ιστοσελίδα “Γνωμικολογικον”, http://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=19
Χωρίς εισιτήριο: “Πενία τέχνας κατεργάζεται”…
Όταν ήμουν μικρός δεν έτρωγα όλο το φαγητό μου. Δυστυχώς, οι απειλές της μητέρας μου ότι θα έρθει ο μπαμπούλας επιβεβαιώθηκαν με το παραπάνω. Άργησε, βέβαια, στο ραντεβού μας κάμποσα χρόνια, αλλά τελικά με βρήκε (τρομάρα του!). Όταν με πρωτοαντίκρυσε, νόμισε ότι του έκανα πλάκα. Στο μετέπειτα διαπίστωσε ότι δεν φορούσα μάσκα και ότι έτσι ήμουν στην πραγματικότητα εμφανισιακά, οπότε και του ήρθε μια μεγάλη τρομάρα και πήρε τους δρόμους. Αργότερα επέστρεψε, αρκετά διστακτικά μπορώ να πω, προπάντων για επαγγελματικούς λόγους. Φοβόταν βλέπεις μην του έτρωγα τη δουλειά…
Τον λυπήθηκε η ψυχή μου, τι να πω… Είχε και κάτι ένσημα που δεν τα συμπλήρωνε για να βγει στη σύνταξη, τώρα με την κρίση τα παιδιά έτρωγαν όλο το φαγητό τους, έκανε και πάνω στην τρέλα του μια βραδιά μεθυσμένος ένα μπότοξ και τώρα είχε αρχίσει να ομορφαίνει… όχι, δεν μπορούσα να τον αφήσω έτσι… έπρεπε να βελτιώσω την εμφάνισή μου, να κάνω την καρδιά μου πέτρα και να προχωρήσω στις απαραίτητες χειρουργικές επεμβάσεις αισθητικής! Ο Μπαμπούλας, αυτό το είδος προς εξαφάνιση, το απαραίτητο και ανεκτίμητο εργαλείο για τις μαμάδες δεν έπρεπε να χαθεί, ήταν υποχρέωσή μου να τον κρατήσω στη ζωή.
Τον πλησίασα, λοιπόν, με συμπάθεια και πιάνοντας του τον ώμο του είπα: “Δεν θα σε αφήσω ποτέ!”. Αμέσως αυτός πετάχτηκε, τίναξε το χέρι μου από πάνω του αναφωνώντας “ε όχι και λούγκρα τώρα στα γεράματα!” και με ένα σάλτο εξαφανίστηκε από μπρος μου. Από τότε ο Μπαμπούλας έχει χαθεί από το πρόσωπο της γης. Σίγουρα κάπου κρύβεται, μπορεί να έκανε και άλλες αισθητικές παρεμβάσεις και να μην τον αναγνωρίζει τώρα πια κανείς. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν τον βλέπετε μικρά μου παιδιά όταν δεν τρώτε το φαγητό σας. Μια μέρα, όμως, που θα πάει… θα ξαναεπιστρέψει! Και τότε τίποτα δεν θα γλιτώσει από την τιμωρία που σας περιμένει… Τίποτα!
(εκτός και αν, αγαπητοί μου γονείς, με νοικιάσετε να καθίσουμε να τον περιμένουμε μαζί, οπότε μόλις με δει θα κάνει τουμπεκί ψιλοκομμένο και δεν θα ξαναπατήσει στο σπίτι σας. Και για να έχουμε και σίγουρα αποτελέσματα θα μάθω στο παιδί σας πώς να τρώει όλο του το φαγητό δια της μεθόδου της μίμησης. Ορίστε, αυτή είναι η επαγγελματική μου κάρτα: Προστασία από τον Μπαμπούλα. Ή αλλιώς “Πενία τέχνας κατεργάζεται”…).
Ακόμα μια συνηθισμένη μέρα στο Ντούισμπουργκ
Σήμερα το πρωί έλαβε χώρα εδώ στο Ντούισμπουργκ ένας ακόμη αφοπλισμός αμερικάνικης βόμβας από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι η δεύτερη φορά τους τελευταίους τρεις μήνες και απ’ ότι αρχίζω σιγά-σιγά να αντιλαμβάνομαι ένα τέτοιο γεγονός είναι κάτι πολύ συνηθισμένο για τους Γερμανούς. Αυτό σίγουρα μπορεί να φανεί από τον τρόπο οργάνωσης τέτοιων επιχειρήσεων, όπου υπάρχει μεγάλη οργάνωση και συντονισμός των κρατικών υπηρεσιών μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
– Μήτσο, τέτοια βόμβα ούτε στην Ελλάδα δεν τη βρίσκεις! – Δεν νομίζω βρε Μπάμπη… έχεις δοκιμάσει τα ποτά που σερβίρουν εκεί; |
Η βόμβα βρέθηκε το βράδυ της Τετάρτης από τους εργάτες ενός οδοποιητικού έργου πολύ κοντά στο κέντρο της πόλης και στον κεντρικό σταθμό των τρένων. Ο αφοπλισμός της προγραμματίστηκε για σήμερα το πρωί στις 11 η ώρα, ενώ υπήρξε και μια εκκένωση μιας περιοχής ακτίνας 500 μέτρων κοντά στην περιοχή και η ζώνη ασφαλείας μέσα στην οποία απαγορεύονταν η κίνηση στον δρόμο ήταν 1000 μέτρα και αφορούσε 17 χιλιάδες ανθρώπους. Από τις 9 το πρωί έως και τις 1 το μεσημέρι το κέντρο της πόλης ήταν έρημο. Άνθρωποι και συγκοινωνίες είχαν σταματήσει, ενώ από την προηγούμενη μέρα υπήρχαν ανακοινώσεις και πληροφορίες για τις ώρες και τη διαδικασία.
Εκείνο που μου προξένησε εντύπωση είναι ότι ακόμα και σήμερα το πρωί όταν επέστρεφα από τη δουλειά στις 7 η ώρα όλα φαίνονταν να κυλούν στο φυσιολογικό τους ρυθμό. Μέσα σε δύο ώρες, όμως το κέντρο της πόλης είχε αδειάσει, χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα. Για τους ανθρώπους εδώ αυτό είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν αποτελεί εντυπωσιακή είδηση. Με το πέρας της επιχείρησης το νευραλγικό κέντρο της πόλης πλημμύρισε ξανά με κόσμο και οι αστικές, όπως και οι υπεραστικές συγκοινωνίες, ξαναβρήκαν τον φυσιολογικό τους ρυθμό.
Ένα βίντεο με τη συνέντευξη του υπεύθυνου των αρχών στη γερμανική γλώσσα βρίσκεται σε αυτή τη διεύθυνση.
Πηγές – Αναφορές
- Blindgänger in Duisburg entschärft – warum Millionen Autos über die Bombe fuhren, Video, Der Westen, 15 Feb 2013.
- Weltkriegsbombe erfolgreich entschärft, RP Online, 15 Feb 2013.
“Αυτό το προϊόν παράχθηκε κάτω από ανθρώπινες συνθήκες εργασίας…”
Συλλογίζομαι συχνά όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι είναι αναγκασμένοι να εργάζονται κάτω από σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες εργασίας. Δεν είναι λίγοι. Παρ’ όλο που έχουμε προ πολλού διαβεί το κατώφλι του εικοστού πρώτου αιώνα, ακόμα δεν έχουμε απαλλαγεί από την πρωτόγονή μας φύση. Ίσως δεν είναι ακόμα τόσο αναπτυγμένη η νοημοσύνη μας έτσι, ώστε να μας καθιστούσε ικανούς να συνειδητοποιήσουμε ανά πάσα στιγμή τον πραγματικό μας ρόλο και τις ευθύνες μας μέσα σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία, η οποία αποτολμά θαρραλέα, ή πολλές φορές θρασύτατα, να αυτοαποκαλείται “ανθρώπινη”.
Αδιάφοροι διαβάτες των σκληρών κοινωνικών ταραχών της εποχής μας, ατάραχοι θεατές απέναντι σε καθετί που διαταράσσει τις αρμονική σχέση με τους συνανθρώπους μας, στεκόμαστε μια στιγμή εκεί μπροστά και έπειτα αποστασιοποιούμαστε, κλείνουμε τα μάτια και κλεινόμαστε ερμητικά σε μια δουλική στάση ζωής, επαναλαμβάνοντας κούφιες και άγονες συνήθειες μέσα σε μια ατέρμονη και σπασμωδική προσπάθεια να πνίξουμε τις τύψεις μας βυθιζόμενοι ολοένα και πιο πολύ μέσα στη ματαιοδοξία μας. Η αλυσίδα είναι για μας τους περισσότερους η ίδια. Να πάμε στη δουλειά μας σιωπηλοί και αμίλητοι προσδοκώντας να πράξουμε όσον το δυνατόν λιγότερη εργασία, να μαγειρέψουμε ένα φαγητό το οποίο οι γιαγιάδες μας θα το θεωρούσαν ανθυγιεινό, να χαθούμε μπροστά στην τηλεόραση και το Διαδίκτυο με τα τόσα κοινωνικά δίκτυα, τον νέο τρόπο αποστειρωμένων σχέσεων, εκεί όπου έχεις φίλους τους οποίους δεν τους έχεις ποτέ γνωρίσει από κοντά, κι όμως το θεωρείς φυσιολογικό.
Λίγο περίεργοι δεν είμαστε; Τι στο καλό συμβαίνει με τα μυαλά μας; Και ποιος είχε τη φαεινή ιδέα να μας βάλει στον σωλήνα της εξέλιξης και αυτήν τη στιγμή προφανώς να γελάει ή να προβληματίζεται μαζί μας; Δεν γεννηθήκαμε τέλειοι, δεν είμαστε τέλειοι και δεν θα γίνουμε τέλειοι ως είδος. Όχι τουλάχιστον σε αυτήν τη ζωή. Ούτε και στην επόμενη χιλιετία. Αυτό το γνωρίζουμε. Και για πολλούς από εμάς, αυτό είναι και η δικαιολογία για έναν επιθετικό, απολύτως εγωιστικό τρόπο επιβίωσης εις βάρος των πολλών. Και από την άλλη πλευρά, εκείνοι οι “πολλοί” δεν αντιδρούν, διότι εμείς οι άνθρωποι συμπεριφερόμαστε κάπως “ανόητα” και “απάνθρωπα” σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως μας έχουν φανερώσει έκδηλα τα διάφορα πειράματα κοινωνικής συμπεριφοράς των τελευταίων εξήντα ετών. Μέσα στον χυλό της μάζας αναιρούμε αυτομάτως την προσωπική μας ταυτότητα και γινόμαστε σκλάβοι των επιταγών της, μοιάζουμε περισσότερο με αγέλη από ζώα και παραδινόμαστε στο ένστικτο επιβίωσής μας. Κάνουμε ότι κάνουν και οι άλλοι, δεν ξεχωρίζουμε, δεν αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, κόβουμε σταδιακά κάθε κανάλι επικοινωνίας με τη λογική μας. Ίσως να είναι απαραίτητο αυτό από την πλευρά της επιβίωσης: Το να είσαι όμοιος με τους άλλους μειώνει τις πιθανότητες απόρριψης σου από την ομάδα.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν όταν κάποτε ξυπνάει η λογική μας, όταν αυτή σαν μέδουσα απλώνει τα πλοκάμια της και περιτυλίγει σφιχτά το μαλακό και εύθραυστο μυαλό μας; Για όλους ισχύει αυτή η στιγμή, εκεί όπου έστω και για λίγο έρχεται άξαφνα να λάμψει μπροστά στα μάτια μας η αλήθεια, εκεί όπου η σκέψη αποκτά διαύγεια και μας οδηγάει αβίαστα στο συμπέρασμα ότι “κάτι δεν πάει καλά με αυτόν τον κόσμο και θα πρέπει να λάβουμε τη δική μας μηδαμινή, ωστόσο σημαντική, θέση στο παγκόσμιο στερέωμα”. Έρχεται για μια στιγμή και ύστερα είτε μένει είτε φεύγει όπως ήρθε. Εξαρτάται από τον φακό και το φιλμ της ψυχής του καθενός μας. Για άλλους αυτό είναι ήδη καμένο και δεν ξαναγράφεται, για άλλους η εικόνα είναι πλέον καθαρή και μένει. Περίεργο δεν είναι;
Και μέσα σε αυτήν τη ζωή λίγοι είναι οι άνθρωποι που μέσα στην ημέρα θα φροντίσουν για δέκα τουλάχιστον λεπτά το μυαλό και το σώμα τους. Κάνοντας διαλογισμό ή απλά να αφεθούν για λίγο στην εσωτερική τους ηρεμία αδειάζοντας το μυαλό τους από σκέψεις, κάνοντας απλά μια επανεκκίνηση στο σύστημα. Δεν το κάνουμε, λέμε πως δεν έχουμε χρόνο, δεν έχουμε δέκα λεπτά για εμάς, μας πνίγει η ζωή, οι ευθύνες, οι καθημερινότητα… Και ανοίγουμε την τηλεόραση για να παρακολουθήσουμε πάλι γεγονότα καταστροφής και κοινωνικής αδικίας. Στο ενδιάμεσο διάστημα ένας αβυσσαλέος χείμαρρος διαφημίσεων πλημμυρίζει και πάλι το διαμέρισμά μας και εμείς απομένουμε να επιπλέουμε παραλυμένοι, άδειοι και ελαφριοί σαν φελλοί.
Ίσως εκείνην τη στιγμή όπου μπορούμε, έστω για λίγο, να σκεφτούμε κοινωνικά, να επιχειρήσουμε να μετουσιώσουμε τη σκέψη σε κάτι κοινωνικό. Όχι, να μην μείνουμε αδρανείς! Είτε είναι ένα όραμα, μια ιδέα είτε μια απλή πράξη κοινωνικού περιεχομένου, είναι ανάγκη να το πράξουμε, να το μεταλαμπαδεύσουμε. Μπορεί να είναι ασήμαντο σε ατομικό επίπεδο, αθροιστικά όμως σε παγκόσμιο επίπεδο αυτό έχει αποτέλεσμα. Και ίσως εδώ τίθεται ένα θέμα παιδείας, όπου στα σχολεία θα έπρεπε να μας μάθαιναν πώς να αναγνωρίζουμε και να “γραπώνουμε σφιχτά” αυτές τις αναλαμπές κοινωνικότητας και πώς να εφαρμόζουμε αμέσως κάτι από αυτές στην καθημερινότητά μας. Όλοι μας έχουμε κάποτε καλές ιδέες, αλλά κανένα σχολικό σύστημα δεν μας έμαθε να εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας, να αναγνωρίζουμε ότι μέσα από το ασήμαντο μπορεί αθροιστικά να εξαχθεί το σημαντικό, να πιστεύουμε ότι έχουμε δύναμη και οι πράξεις μας έχουν αποτέλεσμα. Εκεί όπου η εξέλιξη μας βρίσκει ακόμα ανώριμους, ίσως μια καλά οργανωμένη παιδεία να καλύψει ένα μέρος αυτού του κενού.
Μα για να γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρχει παντού στον κόσμο ισονομία και καθόλου ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων. Και ξαναγυρνάω στην αρχή αυτού του άρθρου να υπενθυμίσω στον εαυτό μου πόσο άνισος είναι αυτός ο κόσμος. Όχι απλά για τους ενήλικους, αλλά και για τα παιδιά που δεν ζουν στον “αναπτυγμένο κόσμο”. Κίνα, Ινδία, Πακιστάν και πόσες άλλες χώρες αναγκάζουν ενήλικες και παιδιά να εργάζονται μέσα σε συνθήκες φτώχειας κάτω από απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, 7 μέρες την εβδομάδα, 16 ώρες την ημέρα. Η σύγχρονη σκλαβιά! Και εμείς οι Ευρωπαίοι έχουμε μεγάλη σχέση με αυτήν, είμαστε εμμέσως οι ηθικοί αυτουργοί ως άμεσοι καταναλωτές των καταναλωτικών προϊόντων που παράγονται σε αυτές τις χώρες κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Θα αναφέρω εδώ έναν απλό συλλογισμό για του λόγου το αληθές. Εδώ στον “αναπτυγμένο κόσμο” όλοι μας έχουμε λίγο πολύ ένα κινητό τηλέφωνο ή μια ηλεκτρονική συσκευή. Αν κοιτάξουμε το αυτοκόλλητό της θα δούμε ότι γράφει “made in china” ή στην Ταϊβάν ή στο Πακιστάν, την Ινδία και άλλες τέτοιες χώρες. Αν δούμε τους νόμους αυτών των χωρών, θα διαπιστώσουμε ότι στις περισσότερες περιοχές εκεί η παιδική εργασία επιτρέπεται και μάλιστα δεν υπάρχει διαχωρισμός σε σχέση με τους ενήλικες ή αναφορά για υποχρεωτική σχολική εκπαίδευση. Οι περισσότεροι από εμάς είτε δεν το γνωρίζουμε είτε επιλέγουμε συνειδητά να το αγνοήσουμε και έτσι διαιωνίζουμε το κακό. Τα παιδιά εκεί εργάζονται σαν σκλάβοι και όταν ενηλικιώνονται παραμένουν σκλάβοι. Ανάμεσα στις στενές χαραμάδες ελεύθερου χρόνου που τους “χαρίζονται” δεν έχουν καιρό να σκεφτούν τι είναι σωστό και τι είναι λάθος για αυτόν τον κόσμο. Κάνουν και αυτά παιδιά, και τα παιδιά τους και άλλα παιδιά, και ο φαύλος κύκλος αυτός συνεχίζεται εις αεί. Δεν υπάρχει η έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος, η κοινωνική δικαιοσύνη, η φιλοσοφία, τα γράμματα και οι τέχνες. Και αν κάπου αυτά παρουσιάζονταν μπροστά τους, θα έδιναν πολύ γρήγορα τη θέση τους στο βιαστικό και το εφήμερο, στην ικανοποίηση των βασικών αναγκών, γιατί μετά υπάρχει το εργοστάσιο, η παραγωγή πρέπει να συνεχιστεί, δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς το καινούριο άι-φον, χωρίς το livestyle σου εδώ στον “αναπτυγμένο κόσμο”.
Μερικές φορές μου έρχεται στο μυαλό η ταινία “Matrix”. Η πρώτη, βέβαια, από τις τρεις. Αυτή η ταινία, πέρα από τα εφέ και τη δράση, έχει σκηνές με διαλόγους αρκετά φιλοσοφημένους. Φέρνω κάποιες στιγμές στο μυαλό μου εκείνην τη σκηνή όπου ο Cypher διαπραγματεύεται με τον Agent Smith να προδώσει τους συντρόφους του. Αποτρόπαια πράξη κι όμως μέσα σε αυτόν τον διάλογο ο Cypher συμπεραίνει κάποια στιγμή το αυτονόητο για την ανθρώπινη φύση: Ignorance is bliss (η άγνοια είναι ευτυχία). Αν αυτήν τη φράση την αναγάγουμε στην καθημερινή μας ζωή, αξίζει άραγε να αποζητούμε την άγνοια για να είμαστε προσωπικά ευτυχισμένοι, ακόμα και όταν ο κόσμος συνολικά φαίνεται να βαδίζει προς το κενό; Πρόσφατα είδα στο TED.com μια μελέτη (Matt Killingsworth: Want to be happier? Stay in the moment), σύμφωνα με την οποία όταν εμείς οι άνθρωποι σκεφτόμαστε καταστάσεις στο μυαλό μας για αρκετή ώρα, τότε καταλήγουμε εντέλει να είμαστε λιγότερο ευτυχισμένοι σε σχέση με το να κάναμε πράγματα που απλώς θα απορροφούσαν τη σκέψη μας. Με απλά λόγια: Το να σκεφτόμαστε καταστάσεις, επιθυμίες και γεγονότα, να ανησυχούμε και να προβληματιζόμαστε έντονα με όλα αυτά, αυτό δεν μας κάνει ευτυχισμένους. Εκείνο που μας κάνει περισσότερο ευτυχισμένους είναι να επικεντρωνόμαστε σε εκείνο που κάνουμε εκείνη τη στιγμή και να το ζούμε ολοκληρωτικά. Αλλά και οι ίδιοι οι άνθρωποι που νοιάζονται για τους άλλους, κοινωνικοί χαρακτήρες, ακτιβιστές, γιατροί χωρίς σύνορα και πόσοι άλλοι, καταλήγουν να είναι λιγότερο ευτυχισμένοι στην προσωπική τους ζωή, απ’ ότι ο μέσος άνθρωπος πάνω στον πλανήτη. Η σκέψη τους είναι διαρκώς προβληματισμένη και ανήσυχη. Νιώθουν καλά ακριβώς τότε όταν δίνουν κοινωνικές μάχες και αγώνες, όταν κάνουν το λειτούργημά τους, διότι τότε επικεντρώνονται στις πράξεις τους. Στον αντίποδα, φαίνεται ότι η συνταγή του τύπου “περίμενε να συμβεί κάτι και έπειτα ανησύχησε για αυτό” είναι πραγματικά ένας ακρογωνιαίος λίθος για να δομηθεί το οικοδόμημα της ευτυχίας. Κι όμως, είναι πολύ εύκολο να μεταλλαχθεί σε αδιαφορία και απάθεια εάν δεν υπάρχει συνειδητοποιημένη εφαρμογή της στην καθημερινότητα. Εκεί που πρέπει να σκεφτείς για την καταστροφή του περιβάλλοντος και ανησυχείς για την συμπεριφορά μας απέναντι στη φύση, περνάει από δίπλα σου κάποιος συνάνθρωπος ο οποίος δεν διακατέχεται από τέτοιες ανησυχίες, και πετάει ευτυχισμένος το σκουπίδι του στο πεζοδρόμιο, εκεί μπροστά σου. Για να φτάσεις να του μιλήσεις για την πράξη του είναι απαραίτητο να τον προβληματίσεις. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο, διότι ο προβληματισμός είναι κάτι ενοχλητικό για εκείνον και η πολλή σκέψη του γεννάει δυσφορία.
Κάποιες άλλες φορές σκέφτομαι ότι ίσως θα έπρεπε να αφήσουμε την εξέλιξη να κάνει τη δουλειά της. Δεν λέω, αν είναι το είδος μας να εξαφανιστεί ας πέσουμε μάχημοι, αλλά τουλάχιστον χωρίς φόβο και ανησυχία για το μέλλον. Έτσι και αλλιώς είμαστε ένα γενετικό πείραμα μέσα σε εκείνο το γενικό πείραμα το οποίο ονομάζεται “ζωή”. Αν είμαστε πλασμένοι να εξαφανιστούμε από τον πλανήτη, τότε γιατί να ανησυχούμε τόσο πολύ για αυτό; Τόσα είδη έχουν περάσει από εδώ και τα περισσότερα έχουν εξαφανιστεί και μόνο τα απολιθώματα τους παραμένουν να φλερτάρουν με τα μηχανήματα μέτρησης του άνθρακα δεκατέσσερα στο πρώτο ραντεβού τους με την επιφάνεια. Αν φύγουμε και εμείς, δεν τρέχει τίποτα για τη ζωή. Αυτή θα συνεχίσει τη διαδικασία με άλλα είδη, όπως συμβαίνει τόσα εκατομμύρια χρόνια. Πώς; Θα χαθεί η νοημοσύνη και τα επιτεύγματά μας; Μα αυτά δεν έχουν νόημα παρά μόνο για εμάς, δεν εξυπηρετούν σε τίποτα την εξελικτική διαδικασία των ειδών. Αυτή έχει τη δική της νοημοσύνη και εμείς δεν είμαστε καθόλου σημαντική για αυτήν. Επιστρέφοντας ξανά στο The Matrix θυμάμαι την περίφημη φράση humans are a virus. Δεν μπορώ να την αποδεχτώ, αλλά και πάλι δεν μπορώ να την αντικρούσω καθολικά. Προσπαθούμε να κάνουμε τις κοινωνίες και το περιβάλλον μας “ανθρώπινα”, χωρίς ανάδραση, δίχως να υπάρχει ένα αντίβαρο στην άλλη πλευρά το οποίο να μας κάνει περισσότερο “γήινους”. Καίμε τα δάση και μολύνουμε ακόμα και τις πιο απρόσιτες περιοχές τους πλανήτη στο όνομα της “προόδου” και της “ευημερίας”. Πλασματικών εννοιών, αφού, όπως ανάφερα πιο πάνω, οι περισσότεροι από τους ανθρώπους στον πλανήτη και ειδικά τα μικρά παιδιά είναι καταδικασμένοι να εργάζονται σαν σκλάβοι.
Σκέφτομαι ότι θα έπρεπε να πάρουμε υπεύθυνη θέση απέναντι σε αυτό. Ίσως θα έπρεπε μαζί με τις τόσες πληροφορίες που μας προσφέρει η σύγχρονη ετικέτα πάνω στα καταναλωτικά προϊόντα να προστεθεί και μία ακόμα. Μια πιστοποίηση, έγκυρη, από σοβαρό οργανισμό που να αναγράφει “Αυτό το προϊόν παράχθηκε κάτω από ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και η παραγωγή του δεν επιβάρυνε το φυσικό περιβάλλον”. Να γνωρίζει ο καταναλωτής ότι αυτό το προϊόν το παρήγαγε ένας άνθρωπος, ο οποίος πήγε στη δουλειά του αξιοπρεπώς, εργάστηκε ένα ανθρώπινο ωράριο, όχι πάνω από 40 ώρες την εβδομάδα, κάτω από τις σωστές εκείνες συνθήκες που του επιτρέπουν να λειτουργεί και να αισθάνεται καλά με αυτό που κάνει. Μια ετικέτα που να γνωστοποιεί ότι δεν πρόκειται για ανθρώπινη σκλαβιά, ότι το εργοστάσιο δεν μόλυνε το περιβάλλον. Είναι απλό, αλλά και τόσο δύσκολο. Τα περισσότερα εργοστάσια σήμερα δεν πληρούν αυτές τις προδιαγραφές, ενώ οι περισσότεροι πολιτικοί εξυπηρετούν οικονομικά συμφέροντα και δεν θα προωθούσαν κάτι τέτοιο. Ωστόσο, θα ήταν μια καλή αρχή η απαίτησή του από εκείνους τους ανθρώπους που πραγματικά νοιάζονται για τον συνάνθρωπό τους.
Οι κοινωνίες μας σαν πέσει η νύχτα μοιάζουν με ποντοπόρα καράβια που φεγγοβολούν χωρίς ασχήμια, χωρίς προβλήματα. Το σκοτάδι τα κρύβει όλα και το φως των προβολέων φωτίζει μόνο τα όμορφα μνημεία. Και ο περαστικός διαβάτης που τα θαυμάζει με δέος αγνοεί πολλές φορές συνειδητά ότι το χτίσιμο των περισσότερων από αυτά γίνηκε με αίμα, σκλαβιά και τον θάνατο χιλιάδων εργατών κάτω τις προσταγές σκληρών τυράννων και ματαιόδοξων δικτατόρων. Η άγνοια είναι ευτυχία.
Der Offene Bücherschrank in Düsseldorf
Παρ’ όλο που μένω στο Ντούισμπουργκ, ομολογώ πως η μεγάλη μου αγάπη είναι το Ντίσελντορφ (Düsseldorf). Μου αρέσει πολύ αυτή η πόλη, αλλά δεν μπορώ να μετακομίσω ακόμα σ’ αυτήν, λόγω των ακριβών ενοικίων της.
Στην καθημερινή μου διαδρομή προς στη δουλειά στο Ντίσελντορφ βλέπω τις περισσότερες φορές όμορφες εικόνες και παραστάσεις. Υπάρχει πάντα κάτι εκεί, το οποίο σε περιμένει να το ανακαλύψεις.
Για παράδειγμα, πριν δύο μήνες μου προξένησε μεγάλη εντύπωση ένα ράφι βιβλιοθήκης που υπήρχε σε ένα πάρκο κοντά στη δουλειά μου.
Το μήνυμα πάνω στην “Ανοιχτή βιβλιοθήκη”, όπως ονομάζεται αυτή η κίνηση, καλεί τους πολίτες να επιλέξουν ένα βιβλίο της αρεσκείας τους και να το ξεναγήσουν σε κάποιο παγκάκι, στον δρόμο ή σε κάποιο καφέ. Ο πολίτης μπορεί είτε να κρατήσει το βιβλίο είτε να το επιστρέψει είτε να το αντικαταστήσει με ακόμα περισσότερα βιβλία. Μπορεί, επίσης, να αφήσει κάποιο σχόλιο μέσα στο βιβλία: Περί τίνος πρόκειται; Για ποιόν λόγο θέλει να δωρήσει τα βιβλίο; Έχει το βιβλίο κάποια ιδιαίτερη ιστορία;
Ακόμα περισσότερο μου άρεσε ένα συμπληρωματικό μήνυμα για τα παιδιά, γραμμένο στην τοπική διάλεκτο του Ντίσελντορφ, η οποία είναι τα Κάτω Γερμανικά (Niederdeutsch). Η γλώσσα αυτή είναι πολύ κοντά στα Ολλανδικά.
Λίγο πιο κάτω είδα σε ένα περίπτερο. Εκεί υπήρχε πάντα μια πινακίδα ότι απαγορεύονται τα σκυλιά, οπότε κάποιος σωστός γκραφιτάς πέρασε το δικό του μήνυμα!
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς εργαζόμουν μέχρι τις 10 το βράδυ. Μόλις τελείωσα έφυγα με το ποδήλατο καρφί για την παλιά πόλη. Είχε πάρα πολύ κόσμο και η ατμόσφαιρα ήταν γιορτινή, με πολύ κέφι και καλή διάθεση. Με την αλλαγή του κόσμου άρχισαν τα βεγγαλικά, οι κροτίδες, οι δυναμίτες, οι ωρολογιακές βόμβες, οι επιχειρήσεις ριφιφι, τα αντιαεροπορικά βλήματα και οτιδήποτε άλλο θα έκανε τον κύριο Νόμπελ να τρίβει τα χέρια του από ικανοποίηση. Νέοι, μικροί, μεγάλοι, παππούδες, γιαγιάδες, πυρομανείς και σεληνιασμένοι άναβαν ότι εύρισκαν μπροστά τους, αρκεί αυτό να έσκαγε θεαματικά. Αν τους βρίσκονταν καμιά ατομική βομβίτσα εύκαιρη εκεί κοντά, δεν χρειάζεται να πολυαναλύσω με πόση προσοχή… θα την είχαν πυροδοτήσει!
Εκείνη η ώρα θα πρέπει να ήταν όπου οι απανταχού “κλανιάρηδες” βγήκαν και αυτοί οι κακόμοιροι στον δρόμο με σκοπό να μπορέσουν απολαύσουν επιτέλους το “βίτσιο” τους χωρίς να φοβούνται την δημόσια κατακραυγή. Τα πυκνά σύννεφα μεθανίου που συγκεντρώθηκαν σε εκείνο τη σημείο πάνω από τον Ρήνο ενίσχυσαν την ισχύ των πυροτεχνημάτων. Το θέαμα ήταν εντυπωσιακό και δυστυχώς το παρακάτω βίντεο που τράβηξα με το κινητό δεν αρκεί από μόνο του για να μεταφέρει αυτήν την πρωτόγνωρη για μένα εμπειρία. Έχω την υποψία ότι όλο αυτό το πλήθος που έβλεπα, πρέπει να ήταν τύποι και τύπισες που δεν έχασαν την “ευκαιρία”. Η γη κάτω από τα πόδια μου έτρεμε σαν σεισμός και δεν μου φαίνεται αυτό να ήταν από τα βεγγαλικά…
Να ευχηθώ και εγώ με τη σειρά μου, έστω και καθυστερημένα, ο καινούριος χρόνος να μας πάει καλά με υγεία και προκοπή!
Μετανάστευση στη Γερμανία. Τι δικαιολογητικά απαιτούνται για τα πρώτα βήματα.
Με αφορμή αρκετά μηνύματα φίλων δημοσιεύω ένα σύντομο άρθρο το οποίο αναφέρεται στα απαραίτητα δικαιολογητικά που απαιτούνται για να μεταναστεύσει κάποιος στη Γερμανία.
1 Ευρωπαϊκή κάρτα ασφάλισης ασθενείας Ε111 (από το ασφαλιστικό ταμείο) [3]
Έντυπο 303 από το ασφαλιστικό ταμείο
Διάφορα άλλα δικαιολογητικά (δες οδηγό πιο κάτω)
Στον ίδιο υπάλληλο θα κάνεις ταυτόχρονα και μια αίτηση για μια βεβαίωση Bescheinigung gemäß § 5 Freizügigkeitsgesetz / EU. Αυτή είναι κάτι σαν την παλιά πράσινη κάρτα παραμονής, αλλά χωρίς ημερομηνία λήξης. Πρόσεξε μην την χάσεις, γιατί η επανέκδοσή της απαιτεί μήνες. Στην περίπτωση που στα ζητήσουν οι Γερμανοί θα πρέπει να έχεις και ένα πιστοποιητικό γεννήσεως και οικογενειακής κατάστασης, τα οποία θα τα μεταφράσεις στον μεταφραστή που αναφέρω αμέσως παρακάτω.
Πληροφοριακα ως προς την εύρεση στέγης, η πόλη του Ντούισμπουργκ (Duisburg) είναι μια καλή ευκαιρία για αρχική εγκατάσταση, αφού είναι κοντά σε άλλες μεγάλες πόλεις, έχει καλή συγκοινωνία και υπάρχουν σε αυτήν αρκετά ανοίκιαστα σπίτια με πολύ χαμηλές τιμές σε σχέση με τον μέσο όρο στη Γερμανία, εκ των οποίων τα περισσότερα μάλιστα είναι χωρίς προμήθεια μεσίτη (provisionsfrei). Δες εδώ (στα γερμανικά). Μερικά από αυτά δεν απαιτούν πιστοποιητικό εργασίας (Arbeitsbescheinigung) για να τα νοικίασεις.
Για τους φίλους που ενδιαφέρονται να μεταναστέψουν υπενθυμίζω ότι είναι απαραίτητη η γνώση της γερμανικής γλώσσας για να μπορέσουν να αναζητήσουν εργασία και να ασκήσουν το κύριο επάγγελμά τους σύμφωνα με το πτυχίο τους ή την εργασιακή τους εμπειρία στην Ελλάδα. Για ανειδίκευτους εργάτες απαιτούνται βασικές γνώσεις, ενώ για πτυχιούχους είναι απαραίτητο τουλάχιστον ένα επίπεδο Β1 για το ξεκίνημα. Πιστοποιητικά για τη γλώσσα δεν απαιτούνται από τους εργοδότες. Οι περισσότεροι θα καταλάβουν αμέσως μέσα από την προφορική επικοινωνία αν το επίπεδο της γλώσσας του αιτούντος εργασία ικανοποιεί τα κριτήρια της θέσης. Για εκείνους που δεν γνωρίζουν γερμανικά, όπως και για τα ζευγάρια όπου και οι δύο σύντροφοι δεν γνωρίζουν τη γλώσσα, είναι άκρως απαραίτητο να έχουν στη Γερμανία είτε συγγενείς είτε φίλους που θα τους βοηθήσουν να σταθούν τον πρώτο καιρό στην επικοινωνία και στην εγγραφή στα μαθήματα γερμανικών. Βασικός παράγοντας, βέβαια, για να υπάρχει επιτυχία είναι να το έχουν πάρει απόφαση. Και αυτό ειναι γεγονός:
Η συνειδητή επιλογή και η αποφασιστικότητα να στεριώσεις και να προοδεύσεις είναι το κύριο όπλο για να ξεπεράσεις όλες τις αντιξοότητες και τις αρχικές δυσκολίες της μετανάστευσης.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΕΝΤΥΠΑ
Ασφάλιση ασθενείας
Έλληνες με διεύθυνση κατοικίας την Ελλάδα που επιθυμούν να ταξιδέψουν στη Γερμανία πρέπει να εφοδιαστούν από το αρμόδιο ταμείο ασφάλισης ασθενείας με το αντίστοιχο έντυπο.
Βλέπε: Ασφάλιση ασθενείας και ασφαλιστική προστασία κλάδου ασθενείας, γενικές πληροφορίες.
Επίδομα τέκνων
Σε περίπτωση που πρόκειται κανείς να εργαστεί στη Γερμανία και δικαιούται το επίδομα τέκνων (Kindergeld) πρέπει να φέρει μαζί του το εκκαθαριστικό σημείωμα της εφορίας του προτελευταίου χρόνου.
Σχολείο
Τα παιδιά πρέπει να ξεδηλωθούν από το σχολείο και δεν πρέπει κανείς να ξεχάσει να ζητήσει το αποδεικτικό της τελευταίας χρονιάς.
Βλέπε: Εκπαίδευση παιδιών.
Επίδομα ανεργίας, εξεύρεση εργασίας
Οι άνεργοι που επιδοτούνται από το ταμείο ανεργίας (ΟΑΕΔ) πρέπει να ζητήσουν το έντυπο Ε 303 το οποίο θα καταθέσουν στο αρμόδιο Γραφείο Εργασίας στη Γερμανία (Arbeitsamt).
Βλέπε: Αναζήτηση εργασίας ανέργων Ελλήνων στη Γερμανία.
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΛΑΔΟΥ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ, ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Όσοι πηγαίνουν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τουριστικούς ή επαγγελματικούς λόγους, πρέπει να εφοδιάζονται από το αρμόδιο ταμείο ασφάλισης (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΕΒΕ κ.λ.π.) με το κοινοτικό έντυπο Ε 111 για να έχουν περίθαλψη όταν συμβεί κάποιο έκτακτο περιστατικό.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η κάλυψη δεν ισχύει για χρόνιες παθήσεις.
Οι Συνταξιούχοι ζητούν το έντυπο Ε 111 σε περίπτωση προσωρινής διαμονής. Σε περίπτωση μόνιμης εγκατάστασης, που αποδεικνύεται με τη χορήγηση πεντάχρονης παραμονής εκ μέρους των γερμανικών αρχών, μπορούν οι συνταξιούχοι να ζητήσουν το έντυπο Ε 121 που τους παρέχει πλήρη ιατροφαρμακευτική κάλυψη από τη χώρα διαμονής τους.
Μετά τη μόνιμη εγκατάσταση στη Γερμανία αρμόδιος φορέας υγείας πλέον είναι ο φορέας του τόπου κατοικίας-διαμονής. Αυτό σημαίνει ότι π.χ. σε περίπτωση ταξιδιού στην Ελλάδα το Ε 111 θα εκδίδει ο γερμανικός φορέας ασφάλισης.
Φοιτητές που οι γονείς τους είναι ασφαλισμένοι στην Ελλάδα, για να έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη στη χώρα-μέλος της ΕΕ που σπουδάζουν, χρειάζονται το έντυπο Ε 111.
ΕΞΑΙΡΕΣΗ: Φοιτητές που σπουδάζουν στη Γερμανία και οι γονείς τους είναι ασφαλισμένοι στην Ελλάδα χρειάζονται το έντυπο Ε 109, επειδή η Γερμανία σε αντίθεση με τις άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ θεωρεί τους φοιτητές σαν μόνιμους κάτοικους Γερμανίας.
Τα έντυπα Ε 109, Ε 121, Ε 111 κ.λ.π. πρέπει να αιτηθούν εγκαίρως από τα κατά τόπους ασφαλιστικά ταμεία, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η χορήγηση που θα πρέπει να γίνει μέσω του γερμανικού φορέα είναι χρονοβόρα και εξαιρετικά δύσκολη.
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΕΡΓΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Έλληνες άνεργοι, επιδοτούμενοι από τον ΟΑΕΔ, με μόνιμη διεύθυνση κατοικίας στην Ελλάδα που επιθυμούν να ταξιδέψουν στη Γερμανία για αναζήτηση εργασίας πρέπει να εφοδιαστούν από τον ΟΑΕΔ με το έντυπο Ε 303.
Οι προϋποθέσεις για την χορήγηση του Ε 303 είναι:
- Ο άνεργος να έχει θεμελιώσει στην Ελλάδα δικαίωμα για επιδότηση από το ταμείο ανεργίας (ΟΑΕΔ).
- Να είναι εγγεγραμμένος τουλάχιστον 4 εβδομάδες σαν άνεργος στον ΟΑΕΔ. (Ο ΟΑΕΔ μπορεί να εγκρίνει την έκδοση του Ε 303 και νωρίτερα σε ορισμένες περιπτώσεις.)
Ο άνεργος πρέπει να δηλωθεί στο αρμόδιο γραφείο εργασίας στην Γερμανία μέσα σε προθεσμία 7 ημερών από την ημερομηνία έκδοσης του Ε 303. Ο χρόνος επιδότησης ανέρχεται στο ανώτατο όριο των 3 μηνών.
Το ποσό της επιδότησης είναι το ίδιο ακριβώς όπως και αυτό του ΟΑΕΔ και καταβάλλεται στο δικαιούχο σε γερμανικά μάρκα. Για να έχει ο άνεργος ασφαλιστική κάλυψη σε περίπτωση ασθενείας κατά τη διάρκεια αναζήτησης εργασίας στη Γερμανία, θα πρέπει να έχει μαζί του οπωσδήποτε το έντυπο Ε 119 το οποίο προμηθεύεται από το ΙΚΑ πριν την αναχώρηση του.
Σε περίπτωση που τελικά απέτυχαν οι προσπάθειες για ανεύρεση εργασίας θα πρέπει ο άνεργος να επιστρέψει στην Ελλάδα και να δηλωθεί και πάλι στον ΟΑΕΔ πριν την παρέλευση των 3 μηνών. Εάν δεν κρατηθεί η προθεσμία αυτή, χάνει οριστικά το δικαίωμα για περαιτέρω επιδότηση από τον ΟΑΕΔ.
ΚΑΤΟΙΚΙΑ
Από τα πιο δύσκολα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο νέος μετανάστης στη Γερμανία είναι το θέμα κατοικίας.
Για το θέμα αυτό πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του τα ακόλουθα:
- Γενικά πολύ υψηλά ενοίκια
- Απαιτούμενη εγγύηση συνήθως μέχρι 3 ενοίκια.
Για την ανεύρεση κατοικίας συνιστάται:
- Έγκαιρη κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση των συγγενών, γνωστών και φίλων για σχετικές ενέργειες
- Εγγραφή στους καταλόγους προτεραιότητας των ειδικών οργανισμών/ εταιρειών για ενοικίαση κατοικίας (Wohnungsbaugesellschaften κλπ.)
- Μεμονωμένες αγγελίες εφημερίδων-απευθείας επαφή με τους ιδιοκτήτες
- Αναζήτηση μεσιτικών γραφείων
Για άτομα χαμηλόμισθα υπάρχει κατά κανόνα η δυνατότητα εύρεσης κατοικίας σε επιδοτούμενες από το κράτος πολυκατοικίες με χαμηλό ενοίκιο. Για την περίπτωση αυτή απαιτείται το ειδικό έντυπο, το λεγόμενο Wohnberechtigungsschein, το οποίο εκδίδεται από τις κατά τόπους υπηρεσίες των δημαρχείων.
Λόγω της έλλειψης κατοικιών υπάρχει μεγάλη εκμετάλλευση από επιτήδειους.
Τα συμβόλαια εκμίσθωσης κατοικιών πρέπει να ελέγχονται για το περιεχόμενο τους πριν υπογραφούν.
Προστασία για τους ενοικιαστές παρέχει ο σύλλογος ενοικιαστών (Mieterverein) με την προϋπόθεση να είναι κανείς μέλος του.
ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ
- Σύμφωνα με τον Νόμο για αλλοδαπούς χορηγείται το δικαίωμα της διακίνησης και εγκατάστασης στους υπηκόους των κρατών-μελών της ΕΕ, που απασχολούνται ή επιθυμούν να απασχοληθούν σε εξαρτημένη ή μη εργασία. Το δικαίωμα αυτό χορηγείται και στα μέλη των οικογενειών τους. Μέλη της οικογένειας- ανεξάρτητα από την υπηκοότητά τους- θεωρούνται:
- Οι σύζυγοι καθώς και τα συγγενικά πρόσωπα κατιούσας γραμμής (παιδιά, εγγόνια κ.λ.π.) εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους.
- Τα συγγενικά πρόσωπα ανιούσας ή κατιούσας γραμμής καθώς και οι σύζυγοι αυτών, εφόσον συντηρούνται από τον δικαιούχο.
Στις περιπτώσεις ηλικιωμένων μελών της οικογένειας, απαιτείται κατά κανόνα η ιατροφαρμακευτική κάλυψή τους από έναν φορέα υγείας της χώρας προέλευσης.
- Η άδεια παραμονής της ΕΕ χορηγείται μετά από αίτηση στους ήδη εργαζόμενους καθώς και στα μέλη των οικογενειών τους. Η άδεια παραμονής της ΕΕ χορηγείται για διάρκεια 5 ετών, με δυνατότητα επαναχορήγησης εκτός και αν αυτή έχει ζητηθεί για μικρότερο διάστημα. Απόκλιση από τη ρύθμιση αυτή μπορεί να ισχύσει, εφόσον η εργασιακή σχέση είναι περιορισμένη μεταξύ τριών μηνών και ενός έτους.
Στην περίπτωση αυτή χορηγείται άδεια παραμονής διάρκειας όσο και η διάρκεια της εργασιακής σχέσης.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ
- Τα ελληνόπουλα υποχρεούνται από τη γερμανική νομοθεσία να επισκεφθούν το γερμανικό σχολείο μέχρι το 16ο έτος.
Τα παιδιά που δεν έχουν ικανοποιητική γνώση της γερμανικής γλώσσας γίνονται δεκτά είτε στις «διεθνείς τάξεις» (προ-παρασκευαστικά τμήματα) μέχρι που να είναι σε θέση να παρακολουθήσουν το μάθημα στην κανονική με βάση την ηλικία τους τάξη είτε τοποθετούνται σε χαμηλότερη βαθμίδα (1-3 χρόνια κάτω από την κανονική τους τάξη). Στο σημείο αυτό συνιστούμε στους γονείς να βοηθήσουν στην όσο γίνεται πιο ομαλή γλωσσική προσαρμογή των παιδιών τους ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα που δυσχεραίνουν την ενσωμάτωσή τους στο γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Το γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα διαφέρει από το ελληνικό και διαφοροποιείται κατά κρατίδιο. Για τον λόγο αυτό συνιστάται η έγκαιρη πληροφόρηση πριν από την αναχώρηση για τις δυνατότητες εκπαίδευσης στο αντίστοιχο κρατίδιο.
Για την εγγραφή στο γερμανικό σχολείο απαιτείται το αποδεικτικό φοίτησης της τάξης του ελληνικού σχολείου από την οποία αποφοίτησε το παιδί.
Παιδιά, τα οποία έχουν ήδη τελειώσει το σχολείο στην Ελλάδα, είναι πάνω από 16 ετών και ενδιαφέρονται για μια επαγγελματική εκπαίδευση, χρειάζονται το απολυτήριο αποφοίτησης μεταφρασμένο στα γερμανικά καθώς και πιστοποιητικό επαρκούς γνώσης της γερμανικής γλώσσας.
Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν όταν πρόκειται για την εγγραφή σε πανεπιστήμιο. Απαιτούμενα πιστοποιητικά: η βεβαίωση συμμετοχής στις Πανελλήνιες εξετάσεις, το απολυτήριο του ελληνικού Λυκείου και πιστοποιητικό επαρκούς γνώσης της γερμανικής γλώσσας (Mittelstufe II).
Για περισσότερες πληροφορίες αρμόδιες είναι οι κατά τόπους γραμματείες των πανεπιστημίων.
Σε πολλά ομοσπονδιακά κρατίδια υπάρχουν ελληνικά σχολεία (δημοτικά-γυμνάσια-λύκεια). Αυτά τα σχολεία μπορεί να είναι αμιγή ελληνικά, συμπληρωματικά (τμήματα μητρικής γλώσσας, απογευματινά) ή εντεταγμένα.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθύνεστε:
- Υπουργείο Παιδείας,Μητροπόλεως 14, Αθήνα,
Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ελληνοπαίδων Εξωτερικού
τηλέφωνο 01-3226712- Ελληνική Πρεσβεία Βόννης, Εκπαιδευτικό Τμήμα,
τηλέφωνο (0049-228)357541/357095
Grichische Botschaft in Bonn
Deutschherrenstr.3
D-53177 Bonn- Εκπαιδευτικές υπηρεσίες κατά νομό.
- Γερμανικές υπηρεσίες:Πρεσβεία Αθήνας
Οδός Καραολή Δημητρίου 3
10675 Αθήνα-Κολωνάκι
Τηλ.(01) 7285111 Γενικό Προξενείο ΘεσσαλονίκηςΟδός Καρόλου Ντηλ 4α
54623 Θεσσαλονίκη
Τηλ. (031) 236315/49/59
- ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΒΟΗΘΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Στα πλαίσια της ελεύθερης διακίνησης στην ΕΕ μπορούν οι Έλληνες να ταξιδέψουν στη Γερμανία με σκοπό την ανάληψη εξαρτημένης εργασίας ή την αυτοαπασχόληση.
Έλληνες (με τόπο κατοικίας τη Γερμανία και κάτοχοι άδειας παραμονής) έχουν το δικαίωμα για τη χορήγηση κοινωνικού βοηθήματος (Sozialhilfe) όταν βρεθούν σε κατάσταση ανάγκης.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι παροχής κοινωνικής βοήθειας:
Βοήθεια για συντήρηση (διατροφή κλπ.), βοήθημα ασθενείας (ανάληψη εξόδων σε περίπτωση ασθενείας), βοήθεια σε εγκύους και λεχώνες, βοήθεια αναπηρίας. Μετανάστες που δεν έχουν εργαστεί στη Γερμανία και δεν είναι κάτοχοι άδειας παραμονής δεν δικαιούνται το κοινωνικό βοήθημα.
Η χορήγηση κοινωνικού βοηθήματος μπορεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις να θέσει σε κίνδυνο την ανανέωση της παραμονής ενός αλλοδαπού έστω και αν προέρχεται από χώρα-μέλος της ΕΕ.
Οι αιτήσεις για τη χορήγηση του κοινωνικού βοηθήματος υποβάλλονται στις κατά τόπους κοινωνικές υπηρεσίες προσωπικώς και είναι απαραίτητο να προσκομισθούν η αστυνομική δήλωση κατοικίας, το διαβατήριο και η άδεια παραμονής.
Πρέπει να τονισθεί, ότι η παροχή κοινωνικού βοηθήματος από κρατικής πλευράς γίνεται μόνον όταν υπάρχει πραγματικά άμεση ανάγκη και εφόσον έχουν εξαντληθεί όλες οι προσωπικές προσπάθειες για αυτοβοήθεια. Ο αιτών πρέπει να εκθέσει ανοικτά την όλη οικονομική του κατάσταση. Το κοινωνικό βοήθημα χορηγείται όσο υπάρχει ανάγκη και έχει προσωρινό χαρακτήρα.
Aτομα που απέτυχαν στις προσπάθειες τους να βρουν εργασία και πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα δεν έχουν δικαίωμα για κοινωνικό βοήθημα, ακόμη και αν δεν έχουν τα εισιτήρια επιστροφής στην πατρίδα.
Περισσότερες πληροφορίες παρέχουν στη Γερμανία:
- Υπηρεσίες Κοινωνικής Εργασίας για Έλληνες του Διακονικού Ιδρύματος (Diakonisches Werk)
- Ελληνικά Τμήματα των Γερμανικών Συνδικάτων (DGB)
- Υπηρεσίες Εργατικών Ακολούθων στη Γερμανία
- ΟΙ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ
Στα πλαίσια της Ενωμένης Ευρώπης και της ελεύθερης διακίνησης του εργατικού δυναμικού, προβλέπεται ότι όλο και περισσότερες ελληνικές οικογένειες θα πηγαινοέρχονται μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας (ή σε κάποια άλλη χώρα-μέλος της ΕΕ). Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι αυτή η μη σταθερή εγκατάσταση ανάμεσα σε δύο κοινωνίες και πολιτισμούς έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικογενειακή ζωή. Για το λόγο αυτό εφιστούμε την προσοχή σας στα εξής προβλήματα:
- Ο χωρισμός αφήνει σημάδια Η συχνή αλλαγή του περιβάλλοντος και των γνωστών μας προσώπων επιδρά αρνητικά στον ψυχικό κόσμο, ιδιαίτερα στα παιδιά και στους νέους.
- Η συνοχή της οικογένειας κλονίζεται Με τη συχνή αλλαγή του τόπου διαμονής και την παραμονή κάποιων μελών σε μια από τις δύο χώρες επέρχεται διάσπαση της οικογένειας. Αυτή η αλλαγή απαιτεί πάντα νέους προσανατολισμούς για όλα τα μέλη της οικογένειας και είναι κατά το πλείστο συνδεμένη με ψυχικές διαταραχές.
- Οι συγκρούσεις ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά αυξάνονται. Οι αξίες της γερμανικής κοινωνίας βιώνονται συχνά από τους γονείς σαν ξένο στοιχείο. Τα παιδιά επηρεάζονται όμως σε μεγάλο βαθμό από αυτές με αποτέλεσμα οι διαμάχες ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς να είναι συχνές.
- Η διαμόρφωση μιας σταθερής προσωπικότητας δυσχεραίνεται. Όλοι οι παράγοντες που αναφέρονται παραπάνω επιδρούν πολλές φορές αρνητικά στην απόκτηση της ταυτότητας των νέων ανθρώπων και δυσκολεύουν την διαμόρφωση ενός σταθερού χαρακτήρα. Γι� αυτό απαιτείται η κοινή προσπάθεια και η συνοχή της οικογένειας για να δημιουργήσουν μια σταθερή και αρμονική προσωπικότητα.
Όσο συχνότερες είναι οι αλλαγές ανάμεσα σε διαφορετικές κοινωνίες, τόσο περισσότερες είναι οι αρνητικές επιδράσεις στα μέλη της οικογένειας. Είναι γνωστό για παράδειγμα ότι οι αλλαγές αυτές επιφέρουν δυσκολίες μάθησης που οδηγούν τα παιδιά συχνά σε σχολεία για παιδιά με ειδικές ανάγκες.
Γι’αυτό θα πρέπει να προγραμματίσετε σωστά τη μετανάστευσή σας. Πληροφορηθείτε και ενημερωθείτε για την κοινωνία και τις συνθήκες ζωής στη χώρα που θα πάτε και μετά να αποφασίσετε την παραμονή σας σ’ αυτήν.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε:
* Κοινωνικές Υπηρεσίες
* Κέντρο Παλιννοστούντων
Δεινοκράτους 68
11521 Αθήνα
τηλ. (01)7245980
7233586
* Κέντρο Παλιννοστούντων
Βασ. Ηρακλείου 39
54624 Θεσσαλονίκη
τηλ. (031)280848
Πηγές – Αναφορές
- Χρήσιμες πληροφορίες για τη χορήγηση της σφραγίδας της Χάγης, Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Αττικής.
- H σφραγίδα της Χαγής στα εγγραφα μας, συζήτηση mofeu, http://www.mofeu.eu/forum/showthread.php?t=8074
- Η Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθένειας, επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=509&langId=el
- Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, http://www.mfa.gr/ypiresies-gia-ton-politi/metafrastiki-ypiresia/i-metaphrastiki-ypiresia.html
- Γερμανία – οδηγίες, Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, http://www.ggae.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=83&cnode=29
- Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις και κοινωνική ένταξη, επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, http://ec.europa.eu/social/home.jsp?langId=el
- Ενημερωτικό φυλλάδιο από την Ελληνική κοινότητα του Ντύσελντορφ, Διαμονή και εργασία στη Γερμανία, http://www.diakonie-rwl.de/cms/media///pdf/aktuelles/2012-pdf/2012-04-16-wegweiser-griechen.pdf
- Υπουργείο για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, Επίσημη Πύλη υποδοχής και πληροφοριών, http://www.bamf.de/SiteGlobals/Forms/Sprachumschaltung/DE/Sprachumschaltung_Formular.html
Ένας τρόπος για να πεις αντίο
Ήταν Αύγουστος του 2009 όταν ένας 14 ετών έφηβος από το Lakeland των Η.Π.Α. εν ονόματι Zach Sobiech πήγε για ένα τρέξιμο και επέστρεψε σπίτι του με έναν έντονο πόνο στο αριστερό ισχίο. Κατόπιν μιας σειράς από ιατρικές εξετάσεις ο Zach διαγνώστηκε με καρκίνο. Ένα σοκαριστικό γεγονός για τον ίδιο και την οικογένειά του.
Ο Zach υποβλήθηκε σε δεκάδες χημειοθεραπείες, εγχειρίσεις και ακτινοθεραπείες με σκοπό να αντιμετωπίσουν το οστεοσάρκωμα, τον συνηθέστερο καρκίνο των οστών. Αρχικά όλα φάνηκαν να πηγαίνουν καλά. Δυστυχώς, όμως, στις αρχές του 2012 τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο καρκίνος είχε επιστρέψει και μάλιστα αυτήν τη φορά είχε κάνει μετάσταση στους πνεύμονες. Οι γιατροί σταμάτησαν τις θεραπείες και ανακοίνωσαν στον ασθενή ότι έχει ακόμα μόλις μερικούς μήνες ζωής.
Κάποιες μέρες είναι πιο δύσκολες από τις άλλες, κι όμως ο Zach δεν το βάζει κάτω. Προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του με κουράγιο, αισιοδοξία και όσο γίνεται θετική αντιμετώπιση. Όπως ένας σούπερ νόβα που εκρηγνύεται και σκορπάει στο σκοτεινό διάστημα ζεστή ύλη και φως.
Με τη βοήθεια του γενικού μάνατζερ του KS95, ενός διάσημου ραδιοφωνικού σταθμού από τη Μινεάπολις, ο Zach βρήκε έναν τρόπο να προβάλει ένα τραγούδι, το Clouds (σύννεφα), που έγραψε για να αποχαιρετήσει την οικογένειά του και τους φίλους του.
Κι όμως, δεν είναι μόνο ο Zach. Καθημερινά παντού στον κόσμο πάρα πολλές οικογένειες ζουν το δικό τους δράμα, σιωπηλά και με το κεφάλι ψηλά. Τις περισσότερες φορές είναι οι άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας. Άλλοι προβάλλουν το πρόβλημα μέσα από το διαδίκτυο. Όπως η μικρή Λυδία που χρόνια τώρα παρακολουθούμε μέσα από το διαδίκτυο τον αγώνα της (και πόσο χαιρόμαστε που τα έχει καταφέρει).
Αλλά για πολλούς άλλους φίλους, δυστυχώς, δεν υπήρξε επιστροφή και αυτό είναι τόσο κρίμα, τόσο άδικο.
Αναλογίζομαι το τι τραβάνε αυτοί οι άνθρωποι και συμπεραίνω ότι πέρα από την υγεία μας όλα τα άλλα “προβλήματα” δεν είναι πραγματικά προβλήματα. Αν έχουμε την υγεία μας θαρρώ πως είναι ύβρις να στεναχωριόμαστε, ειδικά τη στιγμή που χιλιάδες άνθρωποι πάνω στον πλανήτη έχουν σταθεί άτυχοι και πρέπει να παλέψουν σκληρά για το αυτονόητο. Ο Zach και οι συμπολεμιστές του μας διδάσκουν στάση ζωής.
Να ευχηθούμε να υπάρξει σύντομα μια καίρια θεραπεία για τον Zach και όλους τους συνανθρώπους μας που παλεύουν αυτές τις μέρες. Και ας κάνουμε μια ευχή για τις ψυχές αυτών που έχουν ήδη φύγει και για τις οικογένειές τους.
Πηγές / Παραπομπές
- Zach Sobiech’s ‘Clouds’: Terminally Ill Teen’s Heartbreaking Song, http://www.billboard.com/news/zach-sobiech-s-clouds-terminally-ill-teen-1008052022.story
- Zach’s Story: Finding peace through music, http://www.childrenscancer.org/zach
- Clouds by Zach Sobiech, Youtube, http://www.youtube.com/watch?v=sDC97j6lfyc
- itunes link: https://itunes.apple.com/us/album/clouds-single/id587906655
- Η Λυδία πολεμά με τον καρκίνο, http://lydia-tigria.blogspot.com
- Εθελοντικές Οργανώσεις – Οργανώσεις Ασθενών – ΜΚΟ, http://www.esne.gr/index.php?option=com_weblinks&view=category&id=32%3As-
- Το χαμόγελο του παιδιού, http://www.hamogelo.gr
- Πρώτο Ογκολογικό Νοσοκομείο για παιδιά στην Ελλάδα, http://www.elpida.org/gr/hospital/hospital.html#.UN98qHev87w
- Κέντρα εθελοντών δοτών ΜΟ, http://www.eom.gr/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=93&Itemid=110&lang=el
Καλά Χριστούγεννα!
Χριστούγεννα σήμερα, μεγάλη γιορτή για τον Χριστιανισμό. Χρόνια πολλά λοιπόν σε όλες τις φίλες και τους φίλους, χρόνια πολλά σε όλες τις Χριστίνες και τους Χρήστους και τους άπαντες εορτάζοντες!
Αν και οι μέρες που διανύουμε είναι δύσκολες, μπορούμε παρ’ όλα αυτά να μεταλαμπαδεύσουμε ένα μήνυμα αισιοδοξίας στον άγνωστο συνάνθρωπό μας και έτσι να μοιραστούμε μαζί του το βαθύτερο νόημα που έχει αυτή η ημέρα. Ίσως αυτά τα Χριστούγεννα να έχουν μεγαλύτερο βάρος από όλα τα περασμένα, το ευνοεί μάλλον και η κατάσταση. Για πολλούς συνανθρώπους μας έχει πάψει να είναι μια γιορτή καταναλωτισμού στην οικογένειά τους και σιγά-σιγά αρχίζουν να ανακτούν τη χαμένη τους φυσιογνωμία. Μια γιορτή όπου απλώς οι άνθρωποι συναθροίζονται απλά και ταπεινά και συλλογίζονται τη γέννηση του Θεανθρώπου, εκείνου που είναι έτοιμος να θυσιαστεί για τον διπλανό του και μας καλεί και εμάς να κάνουμε το ίδιο. Μεγάλη κουβέντα!
Εδώ στη Γερμανία τα Χριστούγεννα είναι η μεγαλύτερη γιορτή για τους Γερμανούς. Χθες ήταν ημιαργία και από τις 4 το απόγευμα είχαν κλείσει τα περισσότερα μαγαζιά και δεν είχε ούτε λεωφορεία ούτε τραμ. Μόνο τα τρένα δούλευαν και όλες εκείνες οι δουλειές και οι υπηρεσίες που είναι σε επιφυλακή. Σήμερα και αύριο είναι αργία, όπως και στην Ελλάδα.
Η φωτογραφία αριστερά είναι από το κέντρο του Ντούισμπουργκ (Duisburg), της πόλης που μένω στη Γερμανία. Αυτές τις μέρες υπήρξε μεγάλη κοσμοσυρροή στην αγορά και το κέντρο ήταν αδιαχώρητο. Θα μπορούσαμε εδώ να ξεκινήσουμε μια κουβέντα για το πόσο “καταναλωτική” έχει γίνει η γιορτή των Χριστουγέννων. Θαρρώ, όμως, ότι είναι μια καλή ευκαιρία να παραμερίσουμε αυτό το πνεύμα υπερανάλυσης των γεγονότων και να εστιάσουμε στην ανθρώπινη διάσταση της γιορτής. Όσο καταναλωτικά και να είναι τα Χριστούγεννα, πάντα είναι μια καλή ευκαιρία για τους ανθρώπους να συναντηθούν ξανά και να κάτσουν όλοι μαζί γύρω από το γιορτινό τραπέζι. Οικογένειες, φίλοι, γείτονες και κάποιες φορές και ξένοι άνθρωποι. Είναι μια ευκαιρία να θυμηθούμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον κόσμο. Και αν κάποιος συνάνθρωπός μας είναι μόνος του είναι πάλι μια ευκαιρία να του υπενθυμίσουμε ότι δεν είναι μόνος του. Και το πιο σημαντικό: Αυτό δεν απαιτεί χρήματα για να πραγματοποιηθεί.
“Τι είναι αυτά που γράφεις, δεν βλέπεις την απαξίωση των κοινωνιών μας σήμερα”, προφανώς θα μου ανταπαντήσει ένας καλοπροαίρετος φίλος… Θα του υπενθυμίσω το εξής περίεργο της κοινωνικής ψυχολογίας: Αν εμείς οι άνθρωποι αρχίσουμε τόσο στην προσωπική μας ζωή, όσο και στην κοινωνική μας, να συμπεριφερόμαστε σαν να ήταν τα πράγματα φυσιολογικά, τότε και τα πράγματα τείνουν προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά και εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε τη διάθεσή μας και τη σκέψη μας προς τα εκεί, πολλές φορές χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε. Ωστόσο, η αρχική προσπάθεια επιβάλλεται να είναι συνειδητή και αυτό είναι που απαιτούν αυτές οι μέρες να πράξουμε.
Για τους συνανθρώπους μας που δεν έχουν φαγητό, αρκεί εμείς οι γείτονες να χτυπήσουμε το κουδούνι τους. Για όλους εκείνους που τα Χριστούγεννα έπαιρναν διακοποδάνειο για να πάνε στην Αράχωβα και φέτος δεν θα πάνε, αλλά και για εκείνους που φέτος θα την βγάλουν οικογενειακά, ίσως όλα αυτά είναι μια καλή ευκαιρία να θυμηθούμε πώς γιορτάζαμε τα Χριστούγεννα πριν κάποιες δεκαετίες και να συνειδητοποιήσουμε γιατί τότε ήταν πραγματικά Χριστούγεννα.